ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

بررسی اثرمتقابل ژنوتیپ × محیط و پایداری عملکرد ژنوتیپ های امیدبخش پنبه (Gossypium hirsutum L.) بر اساس روش های تک متغیره پارامتری، مدل AMMI و تجزیه بای پلات

محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 13، شماره: 40
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 318

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1401607

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCB-13-40_006

تاریخ نمایه سازی: 27 بهمن 1400

چکیده مقاله:

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: بررسی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و شناسایی ارقام پایدار و پرمحصول در شرایط محیطی مختلف، اهمیت زیادی در اصلاح نباتات دارد. در این تحقیق، تاثیر ژنوتیپ و محیط و پایداری عملکرد ارقام امیدبخش پنبه در اقلیم­های مختلف کشور به منظور شناسایی و انتخاب ارقام پایدار با عملکرد بالا مورد مطالعه قرار گرفته است. مواد و روش ها: در این تحقیق، پایداری عملکرد وش نه ژنوتیپ امیدبخش پنبه به همراه دو رقم شاهد در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی با چهار تکرار در هشت ایستگاه و مزرعه تحقیقاتی (هاشم­ آباد، کارکنده، داراب، خدافرین، گرمسار، ورامین، اصفهان و مغان) به مدت دو سال زراعی (۱۳۹۷ و ۱۳۹۸) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب، اثر متقابل ژنوتیپ × محیط معنی­دار بود، به این معنی که لاین­های مختلف واکنش­های متفاوتی در محیط های اجرای آزمایش داشتند و از این رو می­توان لاین­ های پایدار و سازگار را در محیط­های مختلف شناسایی کرد. نتایج تجزیه پایداری تک متغیره نشان داد که ارقام گلستان، ANB۴۱۴ و ANBK دارای کمترین ضریب رگرسیون (bᵢ) و کمترین میزان ضریب تغییرات (CVi) بودند و از پایداری بالایی برخوردار بودند. بر اساس روش رگرسیونی ابرهارت و راسل ژنوتیپ ANBK دارای سازگاری مطلوب بود. مدل امی با دو مولفه اصلی (AMMI۲) ۸۱ درصد از تغییرات اثر متقابل ژنوتیپ × محیط را توجیه نمود و روش بای پلات نیز توانست بخوبی محیط های کلان و ژنوتیپ های پایدار را شناسایی کند. بر پایه آماره های تک متغیره و تجزیه بای پلات ارقام ANB۴۱۴ و گلستان دارای عملکرد و پایداری بالا بودند. همچنین نمودار نمایش چند ضلعی تجزیه GGE بای­پلات نشان داد که ارقام ANBK، ANB-۴۱۴ و گلستان در بیشتر مناطق عملکرد وش مناسبی دارند و ارقام ورامین و ۹۲-۳۴ دارای سازگاری عمومی با عملکرد متوسط هستند. نتیجه گیری: در این تحقیق ژنوتیپ های ANBK و ANB۴۱۴ به همراه رقم تجاری گلستان با عملکرد بالاتر از میانگین کل، به عنوان ژنوتیپ های با سازگاری عمومی و پایداری عملکرد مناسب شناسایی شدند که می توانند بعنوان ارقام جدید در برنامه معرفی و توسعه کشت قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

AMMI ، Genotype by environment interaction ، Seed cotton yield ، Stability analysis ، اثرمتقابل ژنو تیپ × محیط ، تجزیه پایداری عملکرد وش ، AMMI

نویسندگان

عمران عالیشاه

Cotton Research Institute of Iran, ARREO, Gorgan, Iran

میترا وندا

Fars Agricultural and Natural Resources Research Center, Iran, Darab

محمدرضا راحمی

Scientific Member of Nuclear Agriculture Faculty, Karadj, Iran

محمدحسن حکمت

Scientific member of Agricultural Research and Education Center of Fars (Darab)

محسن فتحی

Cotton Research Institute of Iran, ARREO, Gorgan, Iran

موسی الرضا وفایی تبار

Scientific member of Agricultural Research and Education Center of Fars (Darab), Tehran (Varamin), Ardebil (Moghan), Isfahan and East Azarbaijan (Tabriz), respectively. Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran

علی نادری عارفی

Scientific member of Agricultural Research and Education Center of Tehran (Varamin). Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran

مجید جعفر آقایی

Scientific member of Agricultural Research and Education Center of Isfahan Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran

سیدیعقوب سیدمعصومی

Scientific member of Agricultural Research and Education Center of Ardebil (Moghan) Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran

محمد باقر خورشیدی

Scientific member of Agricultural Research and Education Center of East Azarbaijan (Tabriz). Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Akcura, M., Y. Kaya, S. Taner and R. Ayranci. ۲۰۰۶. ...
  • Alishah, O., H.M. Janloo, M.H. Hekmat, A.N. Arefi, S.Y. Sidmasoomi ...
  • Arshad, M., M. Hanif, I. Noor and S.M. Shah. ۱۹۹۳. ...
  • Baloch, M., A.W. Baloch, U.A. Ansari, M. Baloch, S. Abro, ...
  • Becker, H.C. and J. Léon. ۱۹۸۸. Stability Analysis in Plant ...
  • Damavandi, K.S., N.J. Babaeian and O. Alishah. ۲۰۱۱. Adaptability and ...
  • Eberhart, S.A. and W.A. Russell. ۱۹۶۶. Stability parameters for comparing ...
  • Eskandari, M., H. Najjar, M.R. RamezaniMoghadam, M. Taherian. ۲۰۲۰. Study ...
  • Faryadras, V.A., A.H. Chyzari and E. Moradi. ۲۰۰۲. Measure and ...
  • Finlay, K. and G. Wilkinson. ۱۹۶۳. The analysis of adaptation ...
  • Francis, T.R. and L.W. Kanenberg. ۱۹۷۸. Yield stability studies in ...
  • Gauch, J.H.G., H.P. Piepho and P. Annicchiarico. ۲۰۰۸. Statistical analysis ...
  • Gedif, M. and D. Yigzaw. ۲۰۱۴. Genotype by environment interaction ...
  • Iqbal, M.Z., S. Nazir and M. Younas. ۲۰۱۸. Stability analysis ...
  • (Gossypium hirsutum L.) genotypes for yield traits. International Journal of ...
  • Maleia, M.P., A. Raimundo, L.D. Moiana, J.O. Teca, F. Chale, ...
  • Najafi Mirak, T., M. Dastfal, H. Farzadi, M. Sayahfar and ...
  • Pezeshkpour, P., R. Karimizadeh, A. Mirzaei and M. Barzali. ۲۰۱۹. ...
  • Riaz, M. Farooq, J. Ahmed, S. Amin, M. Chattha, W.S. ...
  • Riaz, M., M. Naveed, M. Farooq, J. Farooq, A. Mahmood, ...
  • Sedigh, S., M.G. Zabet and A.R. Samadzadeh. ۲۰۱۶. Identification of ...
  • Shukla, G.K. ۱۹۷۲. Some statistical aspect of partitioning genotype environment ...
  • Suadric, A., D. Simic and M. Vratric. ۲۰۰۶. Characterization of ...
  • Taherian, M., M.R. Bihamta, S.A. Peyghambari, H. Alizadeh and A. ...
  • Teodoro, P.E., F.J.C. Farias, L.P. de Carvalho, L.P. Ribeiro, M. ...
  • Temesgen, T., G. Keneni, T. Sefera and M. Jarso. ۲۰۱۵. ...
  • Wrick, G. ۱۹۶۲. Über eine methode zür erfassung der okologischen ...
  • Yan, W. and N.A. Tinker. ۲۰۰۶. Biplot analysis of multi-environment ...
  • Yan, W. and I. Rajcan. ۲۰۰۲. Biplot analysis of test ...
  • Yang, R., J. Crossa, P. Cornelius and J. Bugueno. ۲۰۰۹. ...
    • نمایش کامل مراجع