Changes in morphological and biochemical properties of Celtis caucasica L. mycorrhizal fungi-inoculated under drought stress condition

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: انگلیسی
مشاهده: 200

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CAS-2-4_001

تاریخ نمایه سازی: 25 بهمن 1400

چکیده مقاله:

Zagros forest in west of Iran have been destroying recently due to climate changes, dust, pests, local people using, grazing livestock and used more than ecosystem capacity. Accordingly these regions need to be recovering by reforestation resistance seedlings. For this purpose, influence of different arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) included; Rhizophagus intraradices and Funneliformis mosseae as exotic fungi and two native, Funneliformis geosporum and Claroideoglomus etunicatum, as well as non-mycorrhizal(control) investigate to produced resistance seedling of Celtis caucasica L. under three water regimes (optimal irrigation, ۷۵ % of field capacity and water deficit, ۵۰% and ۲۵ % of field capacity) as factorial in a completely randomized design with ten replications. Mycorrhizal seedlings especial natives one, reveals that AMF significantly raised morphological and physiological traits sach as the fresh and dry weight of above and underground biomass, the length of the root, seedling height, colonization percentage, H۲O۲ and MDA content, CAT, SOD, POD activity, the content of chlorophyll a, b, total chlorophyll, and carotenoid. The concentration of H۲O۲ and MDA in inoculated plants was less than non-mycorrhizal plants under all irrigation regimes. The activity of antioxidant enzymes simultaneously increased with increasing drought stress, application of AMF caused a further increase in activity of them. The content of chlorophyll a, b, total chl, and carotenoid decreased with increasing water deficit. In AMF treatments, the content of these pigments was more in respect to control (non- mycorrhizal plants). Generally, we suggest that the effect of native mycorrhizal fungi was more and better than the exotic fungi and control. Thus, identifying the symbiosis between native mycorrhizal fungi and trees could be considered as an eminent step towards the restoration of degraded areas of plantations and forests.

نویسندگان

Delnia Sepahvand

Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

Mohammad Matinizadeh

Department of Forest, Research Institute of Forest and Rangeland, AREEO, Tehran, Iran

Vahid Etemad

Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

Anoshirvan Shirvany

Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abbott, L.K., Robson, A.D., ۱۹۸۵. The effect of soil pH ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۷۱/SR۹۸۵۰۲۵۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Al-Karaki, G.N., ۲۰۰۰. Growth of mycorrhizal tomato and mineral acquisition ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۵۷۲۰۰۰۰۰۵۵CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Alguacil, M.M., Hernández, J.A., Caravaca, F., Portillo, B., Roldan, A., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۳۴/j.۱۳۹۹-۳۰۵۴.۲۰۰۳.۰۰۱۴۹.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Altieri, M.A., ۲۰۰۲. Agroecology: the science of natural resource management ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/S۰۱۶۷-۸۸۰۹(۰۲)۰۰۰۸۵-۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Amjadian, E., Zeinodini, A., Doğan, H., ۲۰۲۱. Effect of fertilizer ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۲.۰۱CrossRef Google Scholar full-text PDFAnjum, S.A., Xie, X.Y., Wang, L.C., ...
  • https://doi.org/۱۰.۵۸۹۷/AJAR۱۰.۰۲۷CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Apel, K., Hirt, H., ۲۰۰۴. Reactive oxygen species: metabolism, oxidative ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۴۶/annurev.arplant.۵۵.۰۳۱۹۰۳.۱۴۱۷۰۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedArnon, D.I., ۱۹۴۹. Copper ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۰۴/pp.۲۴.۱.۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMed PubMed CentralArdalan, F., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۲۶۹۲/ijb/۳.۱۰.۲۴۰-۲۵۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Asea, P.E.A., Kucey, R.M.N., Stewart, J.W.B., ۱۹۸۸. Inorganic phosphate solubilization ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/۰۰۳۸-۰۷۱۷(۸۸)۹۰۰۵۸-۲CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Asensio, D., Rapparini, F., Peñuelas, J., ۲۰۱۲. AM fungi root ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.phytochem.۲۰۱۱.۱۲.۰۱۲CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedAugé, R.M., Schekel, K.A., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/BF۰۲۳۷۰۸۷۶CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Augé, R.M., ۲۰۰۱. Water relations, drought and vesicular-arbuscular mycorrhizal symbiosis. Mycorrhiza, ۱۱(۱), ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۵۷۲۰۱۰۰۰۹۷CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Azcón, R., Tobar, R.M., ۱۹۹۸. Activity of nitrate reductase and ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/S۰۱۶۸-۹۴۵۲(۹۶)۰۴۵۳۳-۵CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Becana, M., Dalton, D.A., Moran, J.F., Iturbe‐Ormaetxe, I., Matamoros, M.A., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۳۴/j.۱۳۹۹-۳۰۵۴.۲۰۰۰.۱۰۰۴۰۲.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Benhiba, L., Fouad, M. O., Essahibi, A., Ghoulam, C., Qaddoury, ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۴۶۸-۰۱۵-۱۲۵۳-۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Berruti, A., Borriello, R., Orgiazzi, A., Barbera, A.C., Lumini, E., ...
  • https://doi.org/۱۰.۵۷۷۲/۵۸۲۳۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Bever, J.D., Richardson, S.C., Lawrence, B.M., Holmes, J., Watson, M., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۱۱/j.۱۴۶۱-۰۲۴۸.۲۰۰۸.۰۱۲۵۴.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedBolan, N.S., ۱۹۹۱. A ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/BF۰۰۰۱۲۰۳۷CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Bradford, M.M., ۱۹۷۶. A rapid and sensitive method for the ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/۰۰۰۳-۲۶۹۷(۷۶)۹۰۵۲۷-۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedBremner, J.M., ۱۹۶۵. Total ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۱۳۴/agronmonogr۹.۲.c۳۲CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Bundrett, M.C., Ashwath, N., Jasper, D.A., ۱۹۹۶. Mycorrhizas in the ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/BF۰۰۰۲۹۲۸۶CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Cartmill, A.D., Valdez-Aguilar, L.A., Bryan, D.L., Alarcón, A., ۲۰۰۸. Arbuscular ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.scienta.۲۰۰۷.۰۸.۰۱۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Chance, B., Maehly, A.C. ۱۹۵۵. Assay of catalases and peroxidases. ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/S۰۰۷۶-۶۸۷۹(۵۵)۰۲۳۰۰-۸CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Carina, V.T., Emilia, M.M., Miguel, U.S., Ortiz, D.R., Manjunatha, B., ...
  • https://doi.org/۱۰.۷۳۲۴/JAPS.۲۰۱۶.۶۰۶۲۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Chaghakaboodi, Z., Kakaei, M., Zebarjadi, A., ۲۰۲۱. Study of relationship ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۱.۰۱CrossRef Google Scholar full-text PDFChapman, C.A., Chapman, L.J., Kaufman, L., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۴۶/j.۱۳۶۵-۲۰۲۸.۱۹۹۹.۰۰۱۵۹.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Corona, V., Aracri, B., Kosturkova, G., Bartley, G. E., Pitto, ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۴۶/j.۱۳۶۵-۳۱۳X.۱۹۹۶.۰۹۰۴۰۵۰۵.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedCruz de Carvalho, M.H., ...
  • https://doi.org/۱۰.۴۱۶۱/psb.۳.۳.۵۵۳۶CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedDhindsa, R.S., Plumb‐Dhindsa, P.L., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۱۱/j.۱۳۹۹-۳۰۵۴.۱۹۸۲.tb۰۴۵۳۹.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Dixon, R.K., Mukerji, K.G., Chamola, B.P., Kaushik, A., ۱۹۹۷. Vesicular ...
  • CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Fagbola, O., Osonubi, O., Mulongoy, K., Odunfa, S., ۲۰۰۱. Effects ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۵۷۲۰۱۰۰۱۱۴CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Fan, Y., Luan, Y., An, L., Yu, K., ۲۰۰۸. Arbuscular ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۰۵۲۹-۰۰۸-۹۶۹۱-۸CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedFarokhian, S., Nejad, E.T., ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۱.۰۴CrossRef Google Scholar full-text PDFFoyer, C.H., Lelandais, M., Kunert, K.J., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۱۱/j.۱۳۹۹-۳۰۵۴.۱۹۹۴.tb۰۳۰۴۲.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Fumanal, B., Plenchette, C., Chauvel, B., Bretagnolle, F., ۲۰۰۶. Which ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۵۷۲-۰۰۶-۰۰۷۸-۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedGerdemann, J.W., Nicolson, T.H., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/S۰۰۰۷-۱۵۳۶(۶۳)۸۰۰۷۹-۰CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Ghasemi, M., Aelaei, M., Akbari Soltankohi, F., Minaei Chenar, H., ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۲.۰۳CrossRef Google Scholar full-text PDFGill, S.S., Tuteja, N., ۲۰۱۰. Reactive ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.plaphy.۲۰۱۰.۰۸.۰۱۶CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedGiovannetti, M., Sbrana, C., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۱۱/j.۱۴۶۹-۸۱۳۷.۱۹۹۴.tb۰۲۹۷۳.xCrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Haghshenas, H., Ghanbari Malidarreh, A., ۲۰۲۱. Response of yield and ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۱.۰۳CrossRef Google Scholar full-text PDFHasanuzzaman, M., Nahar, K., Gill, S.S., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۲/۹۷۸۳۵۲۷۶۷۵۲۶۵.ch۰۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • He, Q., Bertness, M.D., Altieri, A.H., ۲۰۱۳. Global shifts towards ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.colsurfb.۲۰۰۷.۰۴.۰۲۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedHeath, R.L., Packer, L., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/۰۰۰۳-۹۸۶۱(۶۸)۹۰۶۵۴-۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedJohnson, C.R., Hummel, R.L., ...
  • CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Kahrizi, S., Kahrizi, S., Rashidi, F., Rashidi, N., ۲۰۲۱. Effect ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۲.۰۲CrossRef Google Scholar full-text PDFKapoor, R., Sharma, D. Bhatnagar, A.K., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.scienta.۲۰۰۸.۰۲.۰۰۲CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Kapulnik, Y., Gafny, R., Okon, Y., ۱۹۸۵. Effect of Azospirillum ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۳۹/b۸۵-۰۷۸CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Khanhasani, M., Akhavan, R., Sagheb-Talebi, K., Vardanyan, Z., ۲۰۱۳. Spatial ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۲۶۹۲/ijb/۳.۸.۶۶-۷۵CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Krishna, H., Singh, S.K., Sharma, R.R., ۲۰۰۵. Biochemical changes in ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.scienta.۲۰۰۵.۰۵.۰۰۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Lee, M.R., Tu, C., Chen, X., Hu, S., ۲۰۱۴. Arbuscular ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۰۵۳۰-۰۱۳-۰۵۶۲-۴CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Leifheit, E. F., Veresoglou, S.D., Lehmann, A., Morris, E.K., Rillig, ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۱۱۰۴-۰۱۳-۱۸۹۹-۲CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • López-Bucio, J., Cruz-Ramı́rez, A., Herrera-Estrella, L., ۲۰۰۳. The role of ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/S۱۳۶۹-۵۲۶۶(۰۳)۰۰۰۳۵-۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedLoreto, F., Velikova, V., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۰۴/pp.۰۱۰۴۹۷CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMed PubMed CentralMaheshwari, R., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۰۷۲۵-۰۰۹-۹۳۸۶-۸CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Manjunath, A., Mohan, R., Bagyaraj, D.J., ۱۹۸۳. Response of citrus ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۳۹/b۸۳-۳۰۰CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Modanlo, H., Baghi, M., Ghanbari Malidarreh, A., ۲۰۲۱. Sunflower (Helianthus ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۲.۰۵CrossRef Google Scholar full-text PDFNouri, E., Breuillin-Sessoms, F., Feller, U., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۳۷۱/journal.pone.۰۰۹۰۸۴۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedOrtiz, N., Armada, E., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.jplph.۲۰۱۴.۰۸.۰۱۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Pagano, M.C., Zandavalli, R.B., Araújo, F.S., ۲۰۱۳. Biodiversity of arbuscular ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.apsoil.۲۰۱۳.۰۲.۰۰۷CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Phillips, J.M., Hayman, D.S., ۱۹۷۰. Improved procedures for clearing roots ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/s۰۰۰۷-۱۵۳۶(۷۰)۸۰۱۱۰-۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Poss, J.A., Pond, E., Menge, J.A., Jarrell, W.M., ۱۹۸۵. Effect ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/BF۰۲۱۹۷۴۸۸CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Rabbani, B., Safdary, A., ۲۰۲۱. Effect of sowing date and ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/CAJPSI.۲۰۲۱.۰۲.۰۶CrossRef Google Scholar full-text PDFSairam, R., Srivastava, G. Saxena, D., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۲۳/A:۱۰۰۲۷۵۶۳۱۱۱۴۶CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Sattarian, A., ۲۰۰۶. Contribution to the biosystematics of Celtis L. ...
  • CrossRef Google Scholar full-text PD ...
  • Selvaraj, T., Chellappan, P., ۲۰۰۶. Arbuscular mycorrhizae: a diverse personality. J. ...
  • https://doi.org/۱۰.۵۵۱۳/jcea.v۷i۲.۳۸۲CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Shah, M.A., Reshi, Z., Rashid, I., ۲۰۰۸. Mycorrhizosphere mediated mayweed ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۱۱۰۴-۰۰۸-۹۷۰۶-۱CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Shah, M.A., Reshi, Z.A., Khasa, D.P., ۲۰۰۹. Arbuscular mycorrhizas: drivers ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۲۲۲۹-۰۰۹-۹۰۳۹-۷CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Subramanian, K.S., Charest, C., ۱۹۹۷. Nutritional, growth, and reproductive responses ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۵۷۲۰۰۵۰۱۵۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Subramanian, K.S., Santhanakrishnan, P., Balasubramanian, P., ۲۰۰۶. Responses of field ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.scienta.۲۰۰۵.۰۷.۰۰۶CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Tarafdar, J.C., Marschner, H., ۱۹۹۴. Efficiency of VAM hyphae in ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۸۰/۰۰۳۸۰۷۶۸.۱۹۹۴.۱۰۴۱۴۲۹۸CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Walkley, A., Black, I.A., ۱۹۳۴. An examination of the Degtjareff ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۹۷/۰۰۰۱۰۶۹۴-۱۹۳۴۰۱۰۰۰-۰۰۰۰۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Wu, Q., Xia, R. and Hu, Z., ۲۰۰۵. Effects of ...
  • CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendeley PubMedWu, Q.S., Zou, Y.N., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۷۲۲۱/۶۱/۲۰۰۹-PSECrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Xie, X., Weng, B., Cai, B., Dong, Y., Yan, C., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.apsoil.۲۰۱۳.۱۱.۰۰۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Yang, Y., Tang, M., Sulpice, R., Chen, H., Tian, S., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۳۴۴-۰۱۳-۹۴۱۰-۰CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Yao, Q., Zhu, H.H., Chen, J.Z., ۲۰۰۵. Growth responses and ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.scienta.۲۰۰۵.۰۱.۰۰۳CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Zeid, I.M., Shedeed, Z.A., ۲۰۰۶. Response of alfalfa to putrescine ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۰۵۳۵-۰۰۶-۰۰۹۹-۹CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • Zhu, X., Song, F., Xu, H., ۲۰۱۰. Influence of arbuscular ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۰۰۵۷۲-۰۰۹-۰۲۸۵-۷CrossRef Google Scholar full-text PDF Mendele ...
  • نمایش کامل مراجع