تحلیل سیاست های قومی، مذهبی و تاثیر آن بر مشارکت سیاسی و راه های ارتقاء آن (مورد مطالعه: قوم ترکمن استان گلستان)

از ایران همواره با عنوان جامعه­ای با گوناگونی و شکاف های اجتماعی بسیار با ساختار موزاییک گونه یاد شده است. در طول یک دهه گذشته، چهار شکاف اجتماعی نسلی، جنسیتی، قومی و مذهبی دارای اهمیت زیادی در ایران بوده­اند. یکی از اقوامی که موضوع مناسبی برای مطالعه در چارچوب شکاف های قومی و مذهبی است قوم ترکمن است. اکثر ترکمن های ایران در استان گلستان، یعنی شهرهای گنبد، بندر ترکمن و مراوه تپه ساکن اند. ترکمن ها مسلمان اهل سنت و حنفی مذهب اند. موضوعی که در این مورد بسیار حائز اهمیت است و دغدغه این مقاله نیز به شمار می رود تاثیر شکاف­های قومی و مذهبی بر مشارکت سیاسی در استان گلستان است. با توجه به این مقدمه هدف این مقاله تبیین و تحلیل تاثیر شکاف­های قومیت و مذهب بر مشارکت سیاسی در استان گلستان است. سوال اصلی مقاله این است که قومیت و مذهب به عنوان دو شکاف مهم و برجسته در کل ایران و به ویژه استان گلستان چه تاثیری بر سطح مشارکت سیاسی در این استان و نیز جهت گیری های آن به سمت جناح ها و احزاب سیاسی و نیز شعارهای انتخاباتی دارد؟ مقاله حاضر از نظر نوع هدف کاربردی و از نظر نوع روش تحقیق توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی است. روش کتابخانه ای، عمدتا به منظور مطالعه ادبیات موضوع و بررسی سابقه تحقیق و آشنایی با تجربیات صورت گرفته و شناخت مشارکت سیاسی و نیز شکاف­های اجتماعی در داخل و خارج از ایران مورد استفاده قرار گرفت. داده­های این پژوهش از طریق پرسشنامه و به روش خوشه گیری چند مرحله­ای جمع آوری شده­اند. برای برآورد حجم نمونه از جدول مورگان استفاده می­کنیم. حجم نمونه برابر با ۱۵۰ نفر تعیین شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که پایایی آن ۸۸/۰ بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج این مقاله نشان می­دهد که میان قوت هویت قومی و مذهبی جامعه مورد مطالعه، تعاملات آنان با سایر اقوام و مذاهب، احساس نابرابری اجتماعی کم­تر یا بیشتر و نیز احساس مشروعیت نظام سیاسی قوی تر یا ضعیف تر و سطح و نوع مشارکت سیاسی در جامعه مورد مطالعه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: شکاف­های اجتماعی­ ، مشارکت سیاسی­ ، استان گلستان­ ، قومیت ، مذهب