نقش ایران در امنیت انرژی در منطقه و جهان

با وجود پیشرفت های گوناگونی که در تامین نیازهای گوناگون بشر شکل گرفته است، همچنان موضوع تامین انرژی برای همه ی کشورهای جهان در بالاترین اولویت قرار دارد. برای قدرت های بزرگ جهانی، به ویژه آمریکا، که در پی فروپاشی اتحاد شوروی، تلاش گسترده ای را برای شکل بخشیدن به یک نظم هژمونیک سازمان داده، تامین امنیت انرژی جایگاه مهمتری را به خود اختصاص داده است. پدیدار شدن قدرت های اقتصادی رو به رشد و شکوفایی ضرورت این نگرش استراتژیک به حوزه های تامین انرژی در جهان را روشن تر ساخته است. در چنین شرایطی فدراسیون روسیه نیز، که پس از تجزیه ی اتحاد شوروی، به عنوان ابرقدرت انرژی با بهره گیری از منابع عظیم نفت و گاز خود، کوشیده نقش فعالی را در رقابت های منطقه ای و جهانی بازی کند. اینک نفت و گاز ایران، هماننددهه های گذشته، به عنوان عاملی موثر در تامین امنیت انرژی در منطقه و جهان مطرح است. حضور موثر آمریکا در خلیج فارس و به ویژه در عراق و نیز افغانستان، اهمیت ایران را در تامین امنیت انرژی در این منطقه ی استراتژیک جهان، اعتبار بیشتری بخشیده است. در این نوشتار، نویسنده به بررسی تاثیر دگرگونی های سیاسی- امنیتی پس از پایان نظام دو قطبی، بر نقش و تاثیر ایران در تامین امنیت انرژی می پردازد.

کلیدواژه ها:

امنیت انرژی ، ایران ، خاورمیانه ، خلیج فارس ، دریای خزر ، آمریکا ، روسیه