آیات ولایت در پژوهش های فریقین؛ شبهه ها و پاسخ ها

شیعه در التزام به مکتب اهل بیت^ و اثبات حقانیت و پیروی از آنان پیوسته در درازای تاریخ از استدلال به کتاب، سنت و عقل بهره وافری جسته است. آیات ولایت از جمله آیاتی هستند که شیعه درباره امامت بلافصل حضرت امیرالمومنین× به آن استدلال کرده است؛ اما برخی از عامه با پیروی از سیاست های اموی و عباسی از آغاز درباره آن شبهه های واهی را مطرح کرده اند که پژوهشگران حوزه فقهی، کلامی، تفسیری امامیه، پاسخ قاطع و کوبنده به آنها داده اند. از دیدگاه قرآن پژوهان امامیه، آیات «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه و هم راکعون و من یتول الله و رسوله و الذین آمنوا فان حزب الله هم الغالبون» یکی از دلایل روشن بر امامت بلافصل علی× است؛ زیرا دلالت نص صریح این آیات بر نظریه امامت مورد نظر امامیه، آن قدر روشن و واضح است که هیچ تردیدی در آن وجود ندارد؛ لیکن اهل سنت با سیاسی کردن مسئله، آن را از جایگاه اصلی خود (اصول دین) خارج و در یکی از فروع فقهی به عنوان واجب کفایی مطرح کرده و با القای شبهه های بی اساس و برخلاف نص صریح آیات ولایت گاهی در دلالت آن تردید و گاهی با تحریف معانی واژگان و گاهی به بهانه وحدت سیاق و زمانی به عدم احتجاج امیرالمومنین و ائمه اطهار^ بر آیات ولایت برای اثبات امامت و ولایت در ذهن خوانندگان تردید ایجاد کرده اند. مهم ترین شاهد بر مدعای ما این است که امیرالمومنین و ائمه اطهار^ در برابر مخالفان پیوسته به آیات ولایت استدلال کرده اند و به آنها اعتراض نشده است. نوشتار حاضر با استفاده از پژوهش ها و منابع حدیثی و کلامی، تفسیری و رجالی فریقین درباره آیات ولایت و دلالت صریح آنها را بر امامت و ولایت بلافصل امیرمومنان× اثبات کرده و با بیان احتجاج های آن حضرت به همین آیات بر آن تاکید و شبهات بی اساس مخالفان را به صورت دقیق نقد و بررسی کرده و با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع معتبر به شبهات پاسخ داده است.

کلیدواژه ها:

آیات ولایت ، شان نزول ، سیاق ، احتجاج ، امامت امام علی× ، شهادت