عرف و بنای عقلا در فرایند اجتهاد

به شهادت تاریخ، شرایع آسمانی در جامعه به دور از قانون اجلال نزول نیافته اند. ادیان همگی در آغاز نزول، مواجه با آیین و آدابی جاری و ساری در اجتماع بودند. آداب و قانونهایی که اکثر آنها با ذات انسان ، به طور فطری و طبیعی سازگار بوده و هستند. انسان، موجودی اجتماعی است و با توجه به نیازش همواره در دوجهت تلاش داشته است. یکی بهره گیری از طبیعت و کوشش برای استمرار حیات، و دیگری قانونگذاری. انسانها پیوسته در هر وضع زندگی، دارای روش و اسلوبهای قانونی بوده اند. بر همین اساس، حکمت و فلسفه آمدن پیامبران در بین انسانها چنین توجیه شده که مهم ترین حکمت نزول پیامبران وضع قانون و اصلاح آن است. بنابراین، بدون تردید می توان گفت که اساسی ترین نقش پیامبران، اضافه بر وضع قانون، ترمیم و اصلاح آداب و سنن اجتماعی بوده که در هر جامعه ای این دو به طور طبیعی وجود داشته است

کلیدواژه ها:

عقل ، بنای عقلا ، شریعت ، فقه ، عرف