واکاوی و برجسته سازی صفات و شخصیت زن از نگاه فردوسی و انعکاس آن در شاهنامه بایسنقری (دو نگاره «زال و رودابه» و «دیدار اردشیر و گلنار»)
محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 18، شماره: 42
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 401
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ISLART-18-42_015
تاریخ نمایه سازی: 19 بهمن 1400
چکیده مقاله:
ادبیات هر قوم و نژادی، بیانگر نگرش آنان نسبت به شخصیتها و مقولههای فردی و اجتماعی است. ادبیات داستانی یکی از شاخه های مهم ادبیات در ایران است که مطالعه آن نقش مهمی در بازشناسی عناصر و دیدگاههای فرهنگی دارد. شخصیتهای داستانی از طریق انتساب خصیصه های فردی، اجتماعی، فرهنگی و ... در یک متن ادبی معرفی می شوند. در این بین، دیدگاه های متفاوتی نسبت به شخصیت زنان در روایات داستانی و شعری ادبیات کهن ایران دیده می شود. بررسی نقش زنان در اغلب داستان های مشهور حماسی، نقشآفرینی و بازتاب سیمای متفاوت آنان در داستان ها، در شمار بحث هایی است که همیشه مورد مناقشه اهل فن و تحقیق بوده است. یکی از منابع ادبی که به این موضوع توجه داشته است، شاهنامه بایسنقری است که نسخه کهن نگاره دار شاهنامه فردوسی از دوره تیموری؛ سده نهم هجری قمری و در قالب نوآوری های مکتب نگارگری هرات (خراسان) می باشد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانهای درصدد است که به جنبه های مختلف شخصیت و صفات زنان از جمله: عشق و شیفتگی، زیبایی و دلفریبی، پادشاهی و مملکتداری، ازدواج و همسرداری، عفاف و پوشیدگی، خیانت و بی وفایی در طول دو نگاره «زال و رودابه» و «دیدار اردشیر و گلنار» در شاهنامه بایسنقری که مبتنی بر تحلیل باشد، بپردازد. نتایج این پژوهش بیانگر این است که حضور نگاره های زنان در شاهنامه بایسنقری لطافت خاصی به این اثر بخشیده و زنانی که فردوسی به توصیف آن ها در شاهنامه پرداخته است، نسبت به زنان عصر خود دارای ویژگی های منحصر به فردتری هستند. اهداف پژوهش:۱. واکاوی صفات و شخصیت زن از نگاه فردوسی.۲. شناسایی مصداق های بارز شخصیت و صفات زنان در نگارههای شاهنامه بایسنقری.سوالات پژوهش:۱. فردوسی چه مواردی از صفات و شخصیت زن را در داستان های شاهنامه نشان داده است؟۲. صفات و شخصیت زن از نگاه فردوسی در نگارههای شاهنامه بایسنقری چگونه انعکاس یافته است؟
کلیدواژه ها:
نویسندگان
هادی عباس نژاد خراسانی
دانشجوی دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی واحد قائم شهر. دانشگاه آزاد اسلامی قائم شهر، ایران.
رضا فرصتی جویباری
گروه زبان و ادبیات فارسی واحد قائم شهر.دانشگاه آزاد اسلامی قائم شهر، ایران .
حسین پارسائی
گروه زبان و ادبیات فارسی واحد قائم شهر.دانشگاه آزاد اسلامی قائم شهر، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :