ارزیابی عوامل جغرافیایی اثرگذار بر جریان رقابت پذیری توسعه شهری مبتنی بر برنامه ریزی راهبردی سناریویی (مطالعه موردی: استان اذربایجان غربی)

شواهد موجود نشان می دهد که نابرابرهای درون منطقه ای نتیجه بخشی نگری برنامه های توسعه و فرآیند سیاست گزاری بالا به پایین است که از تبعات فضایی آن افزایش تمرکزگرایی در کانون های شهری عمده و محدود است. بر این مبنا یکی از سیاست های تعدیلی با هدف کاهش نابرابری و تقویت توان موجودیت شهرها، تاکید بر جریان رقابت پذیری مبتنی بر ویژگی های خاص قانونی، سیاسی، بوم شناختی، اجتماعی و اقتصادی بین کانون های شهری است. هدف این پژوهش ارزیابی عوامل اثرگذار بر جریان رقابت پذیری کانون های شهری استان اذربایجان غربی است. برای انجام این مقاله از رویکردی کیفی کمی بهره گرفته شده است. در بخش نخست پیشران های کلیدی توسط کارشناسان حوزه (دلفی) به وسیله نرم افزار وزن دهی، اوزان استخراج و ابعاد شناسایی و سپس به کمک نرم افزار Meta-SWOT، ۱۵ عامل اثرگذار بر جریان رقابت پذیری توسعه شهری در افق زمانی ۱۴۱۰ تعیین و مجددا به روش دلفی در اختیار صاحب نظران قرار گرفت. نتایج گویای این واقعیت است که کلانشهر ارومیه با دارا بودن جایگاه نخست رقابت پذیری همچنان کانون جریان های فضایی استان است. این در حالی است که راهبردهای سرمایه گذاری دولتی، توجه سیاست گذاران، برنامه ریزان و مسئولان، علاقه مندی بخش خصوصی به سرمایه گذاری در استان و فقدان زیرساخت های توسعه در مقیاس کلان از مهمترین عوامل تعیین کننده جریان رقابت پذیری توسعه شهری هستند. در بخش نهایی با رتبه بندی و استخراج ماتریس تاثیرگذاری از نرم افزار Micmac استفاده شده و حالت های باورکردنی در رقابت پذیری توسعه شهری استان با رویکرد آینده نگاری مشخص و راهبردهای پیشنهادی معرفی شدند.

کلیدواژه ها:

رقابت پذیری ، توسعه شهری ، برنامه ریزی راهبردی ، سناریو ، آذربایجان غربی