مدیریت آب در مراتع خشک و نیمه خشک و ارزش اقتصادی آن

آب یکی از عوامل تشکیل دهنده اکوسیستم های مرتعی و فاکتورهای تعیین کننده در طبقه بندی و وضعیت مراتع شناخته شده است. آب مهمترین شاخص در تعریق بهره وری مرتع تلقی شده به نحویکه سودآوری مرتع بدون حضور آب مفهوم عینی نخواهد داشت. وجود منابع آبی در مراتع و نحوه پراکنش آن ، بهره برداری از سیستم های مرتعی را شکل داده، نوع مدیریت، نحوه سرمایه گذاری، سیستم های دامداری و توسعه سرمین را تعیین می نماید. آب نعمتی خدادادی و به ظاهر رایگان است که در اختیار مراتع قرار میگیرد اما ارزش اقتصادی و هزینه بسیار بالای آن هنگامی روشن می گردد که مرتع با کمبود و یا نبود منابع آبی مواجه گردد. استفاده درست و اصولی از منابع آبی موجود در یک اکوسیستم مرتعی، تعادل اکولوژیک در سیستم را فراهم کرده، و در صورتیکه بتوانیم ارزش کمی و ریالی آن را در بهره وری از اکوسیستم لحاظ نمائیم، به وضوح اهمیت اقتصادی آب در مرتع تشریح خواهد شد. امروزه ارزش ریالی و اقتصادی آب در مدیریت مراتع تنها بر اساس هزینه های تولید و نگهداری آن استوار می باشد. در نتیجه با توجه به انواع تکنیکهای تولید و نگهداری آب وتنوع اقلیمی، قیمت و ارزش آب در نقاط مختلف، متفاوت بوده، این رقم برای شرایط مراتع ایران بین 10-5 ریال به ازای هر لیتر تعیین می گردد. انواع روشهای استحصال و نگهداشت آب در مراتع مبتنی بر روشهای بیولوژیکی و مکانیکی بوده که اعم آنها را می توان در انجام عملیاتی نظیر سیستم های جمع آوری آب ، استاده از آب چاه ، قنات، چشمه، کاهش تبخیر از سطح خاک و گیاه، انتخاب و مدیریت گیاهان و … دنبال نمود.