دیرینه بوم شناسی پالینومورف‎های دونین پسین، جنوب باختر دامغان

توالی های دونین بالایی در اطراف دروار، جنوب باختر دامغان، از تناوب کنگلومرا، کوارتزیت، ماسه‎سنگ، سیلتستون و شیل همراه با میانلایههایی از نهشته‎های کربناتی تشکیل شده‎اند که با ناپیوستگی فرسایشی بر روی رسوبات اردوویسین و بهصورت تدریجی زیر سنگهای کربنیفر زیرین (سازند مبارک) قرار دارند. انواع براکیوپودها، تریلوبیتها، گاستروپودها،  مرجان ها، خارپوستان، و کونودونت‎ها همراه با مجموعه متنوعی از پالینومورف‎ها، به‎ترتیب فراوانی، شامل اسپورهای بیشتر ترایلت و میکروفیتوپلانکتون‎های دریایی (سیست جلبک های سبز و آکریتارکها) با حفظ شدگی خوب در رسوبات سازند جیرود در برش چینه‎شناسی دروار وجود دارند. افزون بر این، اسکولوکودونت‎ها با تنوع و فراوانی نسبی بسیار کمتر در  برخی از نمونه های برش مورد مطالعه دیده می شوند، اما نمونه‎ای از کیتینوزوآها در این رسوبات مشاهده نشده است. بر اساس وجود انواع پالینومورف‎های با گسترش چینه‎شناسی شناخته شده در مقیاس جهانی مانند:Cymatiosphaera perimembrana, Chomotriletes vedugensis, Deltotosoma intonsum, Papulogabata annulata, Tornacia sarjeantii, Unellium lunatum ,   Unellium piriforme,    Retispora lepidophyta,    Geminospora lemurata,    Retusotriletes rugulatus,    Grandispora cornuta,    Grandispora sp. cf. G. gracilis، نهشته‎های سازند جیرود در مقطع چینه‎شناسی مورد مطالعه به دونین پسین (فرازنین- فامنین) نسبت داده می‎شوند. وجود میکروفیتوپلانکتون های با وزیکل تقریبا دایرهای شکل، دیواره ‎نسبتا نازک و بدون عناصر تزئیناتی یا با زوائد به‎نسبت کوتاه در رسوبات مورد مطالعه نشان دهنده تشکیل نهشته‎های یادشده در محیط دریایی کم ژرفا و نزدیک به ساحل است. فراوانی نسبیGeminosporalemurata در بیشتر نمونه ها، معرف وجود ژیمنوسپرم‎های ابتدایی (Progymnosperms)، و یافت شدن نمونههایی از ماکروفسیل‎های گیاهی با فراوانی کم و حفظ‎شدگی ضعیف و قابل انتساب به Lepidodendrales، نشان‎دهنده وجود فرم هایی از پنجه گرگیان (Lycopodophyta) در پوشش گیاهی اطراف محیط تشکیل نهشته‎های مورد مطالعه است. نزدیکی اسپورهای موجود در نهشته های مورد بررسی نیز نشان می دهد که نمونه‎هایی از وابستگان سرخس‎ها (fern allies)  از جمله گیاهان متعلق بهEquisetopsida, Lycopodopsida, Rhyniopsida  همراه با Progymnospermopsida در پوشش گیاهی یادشده وجود داشتند. فراوانی نسبی Geminospora lemurata که به ژیمنوسپرم های اولیه نسبت داده شده است، و اسپورهای منتسب به پنجه گرگیان در پالینوفلورای سازند جیرود احتمالا نشان دهنده فراوانی نسبی بیشتر این گیاهان در ترکیب پوشش گیاهی اطراف محیط تشکیل رسوبات دونین بالایی جنوب باختر دامغان است.  

کلیدواژه ها:

دیرینه بوم شناسی ، پالینومورف ها ، ماکروفسیل های گیاهی ، دونین پسین ، خاور البرز مرکزی