الاهیات طبیعی شده، متافیزیک حداقلی و فیزیک حداکثری: بررسی و نقد دین شناسی عبدالکریم سروش

این جستار می کوشد برخی از آراء دین شناسانه عبدالکریم سروش را در گذر زمان به اجمال بررسی کند و نشان دهد که وی در صدد طبیعی کردن الاهیات، یا به تعبیر جامع تر، طبیعی کردن دین، دین شناسی و دینداری، به نحوی ناموجه و غیر قابل دفاع است. در آغاز طبیعی کردن الاهیات را تعریف و آن را به دو نوع موجه و ناموجه تقسیم می کنیم و سپس با مرور آراء سروش نشان می دهیم که اولا چگونه می توان علی الاصول چنین ویژگی ای را به این آراء نسبت داد، و ثانیا، به سود این ادعا استدلال خواهیم کرد که الاهیات طبیعی شد سروش هم ناموجه و ناپذیرفتنی است، و هم اهداف او را در طبیعی کردن الاهیات برآورده نمی کند. اما نادرستی الاهیات طبیعی شده سروش نه به معنای نفی ضرورت طبیعی کردن الاهیات است و نه به معنای نادرستی هر خوانشی از الاهیات طبیعی شده؛ بلکه صرفا بدین معناست که خوانش خاصی که وی از الاهیات طبیعی شده به دست می دهد و شیوه خاص او در طبیعی کردن الاهیات ناموجه است.

کلیدواژه ها:

الاهیات طبیعی شده ، متافیزیک حداقلی ، فیزیک حداکثری ، دین شناسی سروش