مروری بر مفاهیم «محکم و متشابه» در قرآن و رابطه آن با زیست قرآن مدارانه

 بحث محکم و متشابه از مباحث مهمی است که قرن ها مورد توجه مفسران و محققان مسلمان بوده است. سرآغاز این مبحث در آیه هفتم سوره­ آل­عمران است. بااین همه، در قرآن صریحا ذکر نشده کدام آیات محکم و کدام آیات متشابه است، اما هشدار مهمی را در رابطه با به کارگیری آیات متشابه یادآور می شود؛ بنابراین لازم است برای اجتناب از فتنه های حاصل از تفسیرها و تاویل هایی که به کج فهمی ها و انحرافات و درگیری های جمعی و اجتماعی و به ویژه سیاسی می انجامد، دو مفهوم یادشده و موضوعات وابسته، واکاوی و بازشناسی شوند. در این پژوهش سعی خواهد شد به اندازه توان و به صورت مطالعه موردی متن قرآن، به دو مفهوم محکم و متشابه پرداخته، رابطه آن ها با یکدیگر بررسی شود، نقش آن­ها در فهم قرآن ترسیم و رابطه آن­ها با زیست قرآن مدارانه بررسی شود.

کلیدواژه ها:

محکم ، متشابه ، ام الکتاب ، راسخون ، فتنه ، تاویل ، تمثیل