بررسی ساختار ژئومورفولوژیکی سهند و تحولات آن در کواترنر

ژئومورفولوژی یکی از شاخه های علوم زمین است که موضوع آن در رابطه با اشکال ناهمواری های پوسته زمین می باشد. سطح تماس مورد مطالعه ژئومورفولوژی از یک طرف تحت تاثیر نیروی درونی از قبیل تکتونیک و آتشفشان قرار داشته و از طرف دیگر نیروهای بیرونی یعنی فرسایش که منشا آن در هیدروسفر اتسمفر است اثرات خود را بر آن اعمال می دارند. ژئومورفولوژی یکی از بزرگترین واحدهای طبیعی را تشکیل می دهد، که رابطه ای بسیارنزدیک با سایر واحدهای طبیعی دارد. شناسایی اصول این روابط به منظور فهم موضوع و در مدنظر قراردادن و بهره گیری از آن در برنامه های عمرانی از اهداف ژئومورفولوژی کاربردی است. همچنانکه از لغت ژئومورفولوژی برمی آید، مطالعه اشکال زمین و تغییرات و عوامل تغییر دهنده آن جزو موضوعات و اهداف این علم می باشد. در قلمرو مورفوژنتیک سهند تغییر شکل های مهم توپوگرافیک که از ویژگی های شاخص این ناحیه می باشد، امکان دارد در رابطه با عملکرد متوالی عوامل درونی و بیرونی بوده یا اینکه در اثر عملکرد همزمان نیروهای مذکور بوجود آمده باشد، از این رو در رابطه با موضوع توجه به اثرات هر یک از عوامل درونی و بیرونی معطوف گشته است. اثرات مشخص این تغییر شکل ها را درحال حاضر در چهره کنونی سهند می توان مشاهده کرد. مطالعه محیط های طبیعی و محیط های تحت اشغال انسان به منظور بهره برداری بیشتر و صحیح تر از آنها توسط علوم متعددی انجام می گیرد. در این مطالعه بخشی از این هدف با تکیه بر مطالعه ژئومورفولوژی سهند جهت شناسایی عوامل موثر در تحول و مورفوژنز برآورده شده است . مطالب این تحقیق به هیچ وجه دربرگیرنده همه مسائل رشته کوه سهند نیست و نمی توان اظهار داشت که این مطالعه به همین جا خاتمه پیدا می کند، بلکه مباحث زیادی در بخش های مرتفع کوهستانی و مناطق پست حوضه ها باقی است که مطالعات دیگری را می طلبد. امروزه با توجه به افزایش روزافزون جمعیت، جهت استفاده بیشتر از مناطق طبیعی و همچنین ایجاد محیط های زیست و مکان های تفریحی جدید برای انسانها می بایست به مناطق کوهستانی (علیرغم مشکلات فراوان) توجه بیشتر شود تا پاسخگوی برخی از نیازهای اقتصادی و سکونتی گردند.