تحلیل انتقادی دیدگاه محمد شحرور درخصوص اعجاز و تحدی قرآن

نظریه­های متعددی درباره کیفیت اعجاز قرآن و مسائل مرتبط با آن از زمان نزول تا کنون مطرح شده است. محمد شحرور با تعریفی مدرن از اعجاز، آن را بر اساس عدم ترادف، به بخشی از آیات قرآن محدود کرده است. او که مطالعات خود را در دنیای مدرنیته متمرکز نموده، مصحف را به قرآن و کتاب تقسیم کرده؛ لذا اعتقاد خود را بر این پایه استوار ساخته است که مشابه کتاب را می­توان آورد؛ از همین­رو خداوند، مردم و از جمله پیامبر(ص) را از چنین کاری برحذر داشته است. همچنین او میان رسالت و نبوت تفاوت نهاده و طبق وجود تفاوت میان قرآن و کتاب،­ معتقد است آیات مربوط به رسالت و نبوت نیز در موضوع اعجاز، یکسان نیست و نباید ویژگی اعجاز را به همه آیات نازل شده بر پیامبر(ص) تعمیم داد. شحرور برخلاف پیشینیان، وجوه اعجاز را در ابعادی خاص منحصر دانسته که نیازمند دقت و تحلیل است. او مصادیق تحدی را نیز بیش از محتوا در ساخت لفظی و ادبی برجسته نموده است. این مقاله کوشیده است با رویکردی توصیفی تحلیلی دیدگاه وی را در بوته نقد قرار دهد و ضمن تفسیر اندیشه او تناقضات و اشکالات وارد بر آن را تحلیل و بررسی نماید.

کلیدواژه ها:

شحرور ، قرآن ، وجوه اعجاز ، مصادیق تحدی ، دامنه تحذیر