شناسایی نیروهای پیشران تاثیرگذار بر تحقق توسعه اجتماع محور در محلات کم برخوردار شهری (مطالعه موردی: محله التیمور، مشهد)

پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیروهای پیشران­ تاثیرگذار بر توسعه اجتماع ­محور در محلات کم ­برخوردار شهری تدوین شده است. بدین­ منظور محله التیمور در کلانشهر مشهد به عنوان نمونه انتخاب شده است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، ترکیبی است. جهت گردآوری اطلاعات از روش­ های کتابخانه­ ای-اسنادی، روش میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. برای تشریح وضع موجود از نتایج تمام شماری محله التیمور در سال ۱۳۹۸ استفاده گردیده که دارای جمعیتی بالغ بر ۱۵۴۱۷ نفر می ­باشد. به منظور نظرسنجی در رابطه با شناسایی پیشران­ های تاثیرگذار بر تحقق توسعه اجتماع­ محور در محله مذکور، ۳۰ نفر از خبرگان شهری به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. شاخص ­های پژوهش در چهار حوزه (کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و حقوقی) و در قالب ۳۶ متغیر مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده­ ها از روش تحلیل تاثیر متقابل در نرم ­افزار Micmac استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش، ۱۲ متغیر به عنوان پیشران­ با بیشترین تاثیرگذاری و کمترین وابستگی شناسایی شدند که عبارتند از «ساختار سنی و جنسی جمعیت»، «ابعاد خانوار»، «تراکم جمعیتی»، «سواد»، «نرخ اشتغال» و «دارایی­ های مالی و اقتصادی»، «دانه ­بندی قطعات»، «سرانه» و «تنوع کاربری»، «تراکم ساختمانی»، «برخورداری از زیرساخت­ های شهری» و »شبکه ارتباطی درون­ بافتی و برون ­بافتی». مورد توجه قرار دادن این پیشران­ ها با رویکرد مشارکتی و از طریق برنامه ­ریزی، تدوین و اجرای پروژه ­های اجتماع ­محور گام موثری در راستای دستیابی به توسعه خواهند بود.

کلیدواژه ها:

توانمندسازی ، توسعه اجتماع محور محلی ، محله التیمور ، محلات کم برخوردار شهری