بررسی و مقایسه ژئوشیمی توده های نیمه ژرف باردار و نابارور با نگرشی بر شواهد آداکیت ها در محور دهج- میدوک (شمال شهربابک)

محور دهج- میدوک در شمال شهر بابک جای دارد. در این منطقه، در مجموع ۹ توده پورفیری نیمه ژرف شامل میدوک، پرکام، ایجو، سقینو، چاه فیروزه، نرکوه، ایوب انصار، سرا و کدر  با سن الیگوسن تا پلیوسن دیده می شود که از میان آنها توده های پرکام، ایجو، سقینو، چاه فیروزه و میدوک باردار و توده های نرکوه، ایوب انصار، سرا و کدر نابارور هستند. ترکیب این توده ها بیشتر شامل دیوریت پورفیری، کوارتزدیوریت و گرانودیوریت است. بر پایه مطالعات ژئوشیمیایی مشخص شد که ماگمای مجموعه مورد بررسی، سرشت پرآلومین تا متاآلومین دارد و سری ماگمایی آن از نوع کالک آلکالن پتاسیم بالا و شوشونیتی است. همچنین بررسی نمودارهای تغییرات اکسیدهای اصلی و عناصر فرعی، طیف پیوسته ای میان ترکیبات سنگ های مورد مطالعه نشان می دهد که نشان دهنده انجام تفریق ماگمایی گسترده در طی تبلور است. شواهد صحرایی و ژئوشیمیایی نشان می دهد که فعالیت ماگمایی محور دهج- میدوک از نوع I است. همه داده ها نشان می دهند که سنگ های مورد مطالعه، حاصل فرورانش پوسته اقیانوسی نوتتیس به زیر پوسته قاره ای ایران مرکزی هستند. در بخش هایی از منطقه مورد مطالعه، فرورانش تخت رخ داده و به همین سبب، نرخ ذوب بخشی نیز پایین است و در نتیجه سنگ های آداکیتی تشکیل شده اند. این سنگ های آداکیتی، توده های نفوذی زمان پلیوسن را تشکیل داده اند و به سبب اینکه ماگما در مراحل پیشین فعالیت ماگمایی و در طی تشکیل توده های باردار، عناصر فلزی خود را از دست می دهد، کانه زایی ندارد و نابارور است.

کلیدواژه ها:

محور دهج- میدوک ، فرورانش ، کمربند ماگمایی ارومیه- دختر ، فعالیت ماگمایی آداکیتی