تنگه های بین المللی از منظر حقوقی با محوریت حکمت اسلامی و تعالی علوم سیاسی

پیش از ورود به موضوع تنگههای راهبردی جهان، ابتدا باید به تعریف جامعی از تنگه داشته باشیم. به همین جهت هدف از این بخش ارائه تعریف یا تعاریف مختلف تنگه به عنوان بحث محوری کتاب است. تنگه را میتوان هم از منظر جغرافیایی و هم از منظر حقوقی تعریف نمود.تنگه در تعریف عام جغرافیایی به باریکهای طبیعی از آبراهه هایی گفته میشود که دو دریا یا اقیانوس پهناور را به یکدیگر متصل مینماید. در کتب و فرهنگهای جغرافیایی گوناگون برای آن تعریف های متفاوتی ارائه شده است. از جمله تعاریف معتبر، تعریف فرهنگ جغرافیایی لانگمن۱میباشد. در این فرهنگ جغرافیایی، تنگه گذرگاه آبی باریکی تعریف شده است که دو گستره آبی بزرگتر را به هم متصل میکند. فرهنگ زمین شناسی انجمن زمین شناسان آمریکا نیز تعریف مشابهی را برای تنگه ها ارائه مینماید. در این فرهنگ به راه آبی تقریبا باریکی که بین دو محدوده آبی بزرگتر واقع شده باشد، تنگه گفته میشود. اما آنچه که در مورد تنگههای دریایی حائز اهمیت است، طبیعی بودن آنها و امکان برقراری ارتباط آبی بین دوپهنه دریا یا اقیانوس از طریق آن است.اات والارض واختلاف اللیل ونهالفلک اروتی التجری فیالبحرا انزل الله من السماء من ماء فاحیاه بالارضعدب موتهاوبثﱠ صریف الرﱢیاح والسحاب المسخربین السماءالارضول آیات لقومون ۱۶۴ بقره در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و شد شب و روز، و کشتیهایی که در دریا به سود مردم در حرکتند، و آبی که خداوند از آسمان نازل کرده، و با آن، زمین را پس از مرگ، زنده نموده، و انواع جنبندگان را در آن گسترده، و (همچنین) در تغییر مسیر بادها و ابرهایی که م یان زمین و آسمان مسخرند، نشانه هایی است (از ذات پاک خدا و یگانگی او) برای مردمی که عقل دارند و می اندیشند!در طول تاریخ حیات بشر بر روی کره زمین، دریا تاثیر ویژهای بر زندگی او داشته است. این تاثیر اگرچه در ابتدا یک جانبه بوده است، لیکن با گذشت زمان و پیشرفت فناوری و افزایش وابستگی بشر به دریا و دریانوردی، به تدریج از حالت یک جانبه خارج شده و رویکردی دوسویه یافته است؛ این رویکرد دو سویه، همواره منافع نوع بشر را به دنبال داشته است. از این جهت به دلایل زیر دریا همواره برای بشر دارای اهمیت بسیار زیادی داشته است:۱( دو سوم کره زمین متشکل از آب است و از راه آب میتوان بدون داشتن محدودیتی خاص، به اقصی نقاط جهان دسترسی پیدا کرد.(۲ دریا و بستر آن برخوردار از منابع عظیم مواد غذایی و انرژی است. از جمله انرژیهای موجود در دریا میتوان به منابع گسترده نفت و گاز اشاره کرد. همچنین از نیروی جزر و مد دریا میتوان به عنوان ابزاری برای تولید انرژی الکتریکی استفاده نمود.(۳ بیش از ۹۰ درصد جابجایی کالا و تجارت از طریق راههای آبی انجام میپذیرد و حمل و نقل دریایی کم هزینه ترین روش حمل و نقل بوده و میتوان حجم زیادی از کالا و انرژی را با کمترین هزینه از راه دریا منتقل نمود.