قضا و دادرسی در عصر غزنویان و سلجوقیان از خلال آثار سنایی و متون تاریخی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 91

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

SHCONF07_295

تاریخ نمایه سازی: 29 دی 1400

چکیده مقاله:

تشکیلات قضا و دادرسی یکی از مهم ترین و برجسته ترین دستاوردهای تمدن بشری است. بررسی سیر تاریخ و تمدن از دیرباز تا به امروز نشان می دهد که وجود چنین تشکیلاتی طی قرون متمادی جزء فرهنگ جوامع مختلف گردیده به گونه ای که می توان بازتاب آن را در آثار اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ادبی و ... مشاهده کرد. یکی از آسیب های جدی جامعه ایران در سده های پنجم و ششم هجری - عصر غزنویان و سلجوقیان- نابسامانی تشکیلات قضایی آن بود. تنها نگاهی گذرا به دیوان قضا نشان می دهد ارتشا، نالایقی و بی کفایتی برخی قضات و مسائلی از این دست چگونه فضای جامعه ایران را مسموم ساخته بود. سنایی از جمله کسانی بود که در آثار خویش انحطاط جامعه ایران را در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی سده های پنجم و ششم هجری – عصر غزنویان و سلجوقیان- منعکس نمود و به ضرس قاطع می توان گفت آثار وی حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره دوره های مورد بحث است از این رو از مهم ترین منابع کنکاش و مطالعه سده های مذکور به شمارمی آید. در این مقاله سعی شده تا موضوعاتی چون جایگاه قضا و قاضی، عواملی که استقلال قاضی را در دوره های غزنویان و سلجوقیان مورد تهدید قرار داده و به مخاطره افکنده بود و مهم ترین مشکلات دستگاه قضا در سده های مذکور با استفاده از مستندات تاریخی و با تاکید بر آثار سنایی نقد و بررسی شود.

نویسندگان

کبری نودهی

گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، گرگان،ا یران

تقی امینی مفرد

گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، گرگان،ا یران.