تحلیل نشانه – معناشناختی یک گفتمان دیداری (مطالعه موردی یک اثر فتومونتاژ از شهرزاد اکرمی)

نشانه آن چیزی است که بر وجود یا حضور واقعیت، کیفیت یا حالت دیگری دلالت می کند. نشانه نسبت بین دال و مدلول است. دال شکل مادی و موجود است و مدلول تصور ذهنی است که در ذهن آدمی پدید می آید. بنابراین نشانه شناسان پیش از هر چیز در پی کشف معناها یا دلالت ها برمی آیند. یکی از روش های مواجهه و بازخوانی متون دیداری نشانه- معناشناسی می باشد. نشانه- معناشناسی مجموعه ای از دیدگاه ها و روش- هاست که بر پایه فرآیند تولید و همچنین دریافتمعنا در گفتمانه ای ادبی و هنری استوار است. که براساس روابط موجود بین سطوح نشانه ای، صورت بیان، صورت محتوا، حضور و غیاب، برهمکنش گفته پرداز و گفته یاب و راهکارهای معناسازی چارچوب مطالعاتی ساختار گفتمان های - جاری را شکل می دهد در این پژوهش برای رسیدن به یکپارچگی بیشتر چهار نظام گفتمانی ۱-نظام گفتمانی کنشی ۲-نظام گفتمانی تنشی ۳ نظام گفتمانی شوشی ۴-نظام گفتمانی بوشی مطرح شده اند. از آنجائی که متن تصویری نظامی نشانه ای است که دارای یک سطح بیان و یک سطح محتواست ، نمیتوان این دو را از یکدیگر جدا کرد، بلکه چگونگی تناظر میان آنها را باید بنا به فضای گفتمانی توجیه کرد. در پژوهش پیش رو با مورد تحلیل قرار دادن نمونه موردی به مطالعه عوامل موثر در تکثر معنا در یک گفتمان دیداری می پردازد و نهایتا طی یک طرحواره نظام های گفتمانی تاثیرگذار مطرح میگردد. پژوهش حاضر، پژوهشی نظری به شیوه کیفی- توصیفی- تحلیلی می باشد. با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان دیداری در چهارچوب رویکرد نشانه-معناشناسی که به تحلیل نمونه موردی می پردازد. در بخش کلیات نظری، گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای با ابزار فیش برداری خواهد بود.به طور کلی میتوان نتیجه را بدین گونه مطرح کرد که گفتمان قالب درآثار فتومونتاژ اغلب گفتمانی تنشی، کنشی و شوشی می باشد که با شگرد گفتمانی هم تنیده و تودرتو با کارکرد گفتمانی ارجاعی، تخیلی، روایی، خلاقانه و محتوایی.

کلیدواژه ها:

نشانه ، معناشناسی ، نشانه ، معناشناسی دیداری ، گفتمان دیداری ، فتومونتاژ.