بررسی عناصر اقلیمی و بومی در معماری مناطق کویری با نگاهی بر خارخانه

معماری مناطق کویری منطبق با شرایط اقلیمی و محیطی شکل گرفته و دارای هویت خاص منطقه خود می باشد، این معماری در مقیاس خرد و کلان چه از نظر کالبدی و چه از نظر پایداری به واسطه نوع نگرش به انسان و محیط و همچنین راهکارهای معماری زمینه ارزشمندی برای استفاده می باشد. بناهای بومی به دلیل استفاده از سوخت های غیرفسیلی و انرژی های پاک و تجدیدپذیر، رشد ارگانیک و طراحی همساز با سایت و اقلیم، در راستای احترام به طبیعت و محیط زیست، صرفه جویی و حفظ انرژی در ساخت و نگهداری و... به عنوان الگویی مناسب برای معماری امروز ما مطرح می باشند. در گذشته یکی از مناسبترین راهکارهای به کار گرفته شده در معماری بومی مناطق کویری جهت تعدیل دما، خارخانه بوده است. به عبارتی می توان گفت خارخانه یا خیشخان، کلبه یا دارآفرینی بوده است که آن را با حصیر، سفال یا بوته های خار می پوشاندند.در این مقاله که مطالب به روش توصیفی-تحلیلی گردآوری شده است عناصر اقلیمی و بومی را در معماری مناطق کویری بررسی کرده و سپس به نقش خارخانه در تعدیل دمای این مناطق میپردازیم.به نظر میرسد خارخانه راهکاری خلاقانه برای متعادل ساختن دما در مناطق کویری بوده است.

کلیدواژه ها:

اقلیم ، کویر ، خارخانه ، معماری بومی