ارزیابی تاثیر متقابل مولفه های شهر پایدار بر محیط زیست شهری (مطالعه موردی: محله های مسکونی شهر قزوین)

هنگامی که به زیباترین شهرهای روزگار گذشته نگاه می کنیم، همواره احساس می نماییم که این شهرها زنده اند. این احساس امر مبهمی نیست بلکه تصویر دقیقی از یک کیفیت ساختاری ویژه است که این شهرها از آن برخوردار بوده اند، این در حالی است که بسیاری از شهرهای معاصر ما، فاقد چنین کیفیتی هستند. در این راستا در طراحی شهری مبتنی بر رویکرد توسعه پایدار که به توازن بین ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی شهر و توسعه همزمان آنها عنایت دارد و شهر را به مثابه یک کل به هم پیوسته معرفی می شود، ارتقای کیفیت محیط زیست اهمیتی ویژه پیدا می نماید. در این میان محله به عنوان بخشی که بیشترین تعاملات، کنش ها و روابط اجتماعی شهر در آن صورت می گیرد، از جایگاهی ویژه برخوردار است. پیچیدگی ابعاد محلات شهر از یک سو و گستردگی و تنوع مفاهیم مرتبط با توسعه پایدار و طراحی شهری از سوی دیگر لزوم بررسی توام این دو مقوله را محرز می نماید. لذا در این مقاله با روش کمی– توصیفی و تحلیلی به بررسی نحوه طراحی شهری محلات شهر قزوین بر اساس محورهای توسعه پایدار و در نهایت میزان رضایتمندی شهروندان از محیط سکونت خود پرداخته شده است. در این پژوهش با نگاهی به مفاهیم و محورهای توسعه پایدار در طراحی شهری به شناسایی معیارهای توسعه پایدار محله ای و تبیین و ارزش گذاری محلات شهر قزوین براساس کیفیت طراحی محلات و نزدیکی آنها به محورهای توسعه پایدار پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد محله های واقع در بافت میانی شهر قزوین از نقطه نظر معیارهای اقتصادی و اجتماعی به مفهوم پایداری نزدیک تر است، در حالی که محله های قدیمی تر سازگاری بیشتری را با ابعاد اجتماعی و فرهنگی و شاید زیست محیطی توسعه پایدار داراست.