سیمایی نوین از ستون چینه‎شناسی و تغییرات رخساره ای و محیط رسوبی گروه شمشک در برش پرور- کاورد (شمال خاور سمنان)

انباشت ترادف‎های سنگی گروه شمشک از میانه های تریاس پسین و همزمان با کوهزایی سیمرین پیشن آغاز و با ناپیوستگی رویداد سیمرین میانی به دیرینگی ژوراسیک میانی به پایان رسیده است. بدین سان این واحد سنگ چینه ای، سکانسی از فروهشته های عمدتا سیلیسی کلاستیک و گاه دریایی است که مرز پایین و بالای آن شواهدی از دو رویداد زمین‍ ساختی از نوع کوهزایی دارد. به همین لحاظ، سطح تماس پایینی شمشک با کربنات های پلاتفرمی تریاس میانی موسوم به سازند الیکاست که با پالیوکارست های کهن حاوی بوکسیت و لاتریت مشخص می شود و مرز بالایی آن که از نوع دگرشیبی موازی و گاه دگرشیب است با مارن ها و کربنات های سازند دلیچای حاوی سنگواره های اشکوب باژوسین (ژوراسیک میانی) مشخص می شود. نتایج حاصل از بررسی تغیرات رخساره ها و محیط رسوبی گروه شمشک در برش پرور- کاورد نشانگر فروهشته های عمدتا سیلیسی آواری است که در بردارنده ۳ مجموعه رخساره ای و ۲۲ زیررخساره است که در ۳ محیط رودخانه ای (خشکی)، دلتایی حد واسط و دریایی (ساحلی کم عمق) انباشته شده اند. تغییرات عمودی رخساره ها بیانگر یک سکانس ناکامل رسوبی و پدید آمده از فرسایش فرازمین های سیمرین پیشین است که به طور مقطعی زیر اثر پیشروی دریای کم عمق بوده است. گفتنی است که پایان پذیری گروه شمشک به رخساره های دریایی کم‎ژرفا نشان می دهد که در مقایسه با نواحی همجوار، فروهشته های آواری پایان سیکل شمشک، قبل از انباشت سازند دریایی دلیچای، در اثر چرخه‎های فرسایشی کوهزایی سیمرین میانی از سکانس این گروه حذف شده اند.

کلیدواژه ها:

شمشک ، محیط رسوبی ، رخساره ، زیررخساره