اثربخشی فعالیت بدنی با رویکرد شناختی-حرکتی بر بازداری پاسخ کودکان ۷-۸ ساله دبستان

مقدمه: با توجه به ارتباط تنگاتنگ بین توسعه بسترهای مغزی مسئول هماهنگی حرکتی و عملکرد اجرایی، اخیرا توجه ویژهای به بررسی تاثیر مداخلات فعالیت بدنی بر عملکردهای شناختی کودکان شده است. مطالعات نشان می دهد که میزان پیشرفت در عملکرد شناختی از طریق فعالیت بدنی ممکن است به ویژگیهای حرکتی فعالیتهای انجام شده مربوط باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی یک دوره فعالیت بدنی با رویکرد شناختی-حرکتی بر بازداری پاسخ کودکان پایه دوم دبستان بود.روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. ۳۲ کودک پایه دوم دبستان به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه کنترل و تجربی قرار گرفتند. برنامه مداخله شناختی حرکتی طی ۱۲ هفته و دو جلسه ۴۵ دقیقه ای در هفته اجرا شد. نوع و شکل تمرینات مورد نظر با پیشرفت کودکان به تناوب متنوعتر و مشکل تر میشد. برای سنجش بازداری پاسخ از آزمون استروپ استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل کوواریانس استفاده شد.نتایج: نتایج حاکی از پیشرفت معنادار در نمرات بازداری پاسخ کودکان گروه آزمایشی به دنبال ۱۲ هفته تمرینات بود .(p ≥۰/۰۰۱)بحث: نتایج مطالعه حاکی از اثربخشی ترکیب فعالیت جسمانی و شناختی بر بازداری پاسخ کودکان بود. عصب شناسان، مکانیسم عمده اثرات فعالیت بدنی بر عملکرد شناختی را به سازگاریهای ساختاری و فیزیولوژیکی دستگاه عصبی مرکزی نسبت میدهند ۲)،.(۱ در پژوهش حاضر به جای فعالیتهای حرکتی صرف و شدید از ترکیب فعالیت های بدنی با تکالیف شناختی برای افزایش بار توجهی و در نتیجه بهبود کارکردهای اجرایی بود. در تبیین این یافته ها میتوان اذعان داشت که تکالیف شناختی- حرکتی با درجاتی از دشواری بالاتر ممکن است با تحریک فرایندهایی که انعطاف پذیری عصبی را تسهیل میکنند، موجب ارتقاء توانمندی فرد برای پاسخگویی به خواسته های جدید و سازگاریهای رفتاری شوند ۴)،.(۳نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد میشود کودکان جهت بهبود بازداری پاسخ، در فعالیتهای بدنی با رویکرد شناختی حرکتی و دارای بار توجهی بالا شرکت کنند. همچنین به معلمان پیشنهاد میشود برای افزایش دو جانبه مداخلات، از تمرینات شناختی حرکتی در کلاس استفاده کنند.

کلیدواژه ها:

کارکرد اجرایی ، بازداری پاسخ ، فعالیت بدنی ، شناختی حرکتی.