بررسی اقدامات اتحادیه اروپا در واکنش به برنامه های هسته ای ایران در پرتو حقوق حاکم بر اقدامات متقابل

اقدامات و برنامه های هسته ای ایران واکنشهای زیادی را در پی داشته که از آن جمله میتوان به مطرح شدن پرونده هسته ای ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریمهایی شورای مزبور علیه ایران و همچنین تحریمهای یکجانبه برخی از کشورها و اقدامات برخی از سازمانهای بین المللی علیه ایران اشاره نمود. یکی از مهمترین این واکنشها، واکنش اتحادیه اروپا به برنامه ها و فعالیتهای هسته ای ایران و به ویژه اقدامات اوایل سال ۲۰۱۲ سازمان مزبور علیه برنامه های هسته ای ایران است. خاص بودن چنین وضعتی که ناشی از بی سابقه بودن آن است، مستلزم برسی قانونی بودن آن در چارچوب حقوقی مناسب است. در این راستا، نوشته حاضر بعد از ارائه سابقه فعالیتهای هسته ای ایران و واکنش های انجام گرفته علیه آن، ضمن بررسی حقوق قابل اعمال بر آن، به این نتیجه میرسد که اقدامات اتحادیه اروپا در واکنش به برنامه های هسته ای ایران در چارچوب حقوق اقداماتی تحت عنوان خودیاری و حقوق مسئولیت بین المللی اعم از حقوق مسئولیت بین المللی دولتها و سازمانهای بین المللی و به ویژه حقوق اقدامات متقابل قابل بحث و برسی است. با تعیین ماهیت حقوقی اقدامات اتحادیه اروپا به عنوان اقدامات متقابل و اعمال حقوق قابل اعمال بر آن که در طرح مسئولیت دولتها و سازمانهای بین المللی گردآوری شده است، به نظر میرسد، این اقدامات فاقد وجاهت قانونی بوده و لذا مسئولیت اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان بین المللی را به دنبال داشته است. از این رو به نظر میرسد، سازمان مزبور به عنوان یک سازمان بین المللی میبایست آثار و تبعات مسئولیت خود را پذیرفته و مبادرت به ایفای تعهداتی نماید که از چنان مسئولیتی ناشی میشود.

کلیدواژه ها:

برنامه های هسته ای ایران ، اقدامات اتحادیه اروپا علیه ایران ، خودیاری ، حقوق مسئولیت بین المللی ، تحریم ، اقدامات متقابل