ارتقای پایداری شهری از طریق تمهیدات بدیل حمل و نقل: سنجش دستآوردها و چالشهای طرح آزمایشی دوچرخه اشتراکی در تهران

با عنایت به آرمان توسعه پایدار شهری، طی دو دهه اخیر، اجرای طرحهای دوچرخه مورد توجه برنامهریزان شهرهای گوناگون، از جمله تهران، قرار گرفته است. از آنجا که نخستین طرحهای دوچرخه تهران قرین توفیق نبودهاند، لازم است تمهیدات آزمایشی جدید در مراحل مختلف ارزیابی/ارزشیابی شوند. هدف از این مقاله سنجش مقدماتی دستآوردها و چالشهای طرح دوچرخه اشتراکی منطقه هشت تهران (دو سال پس از آغاز فعالیتها) است. طرح به واسطه غور در نماگرهای دسترسی، آگاهی، ایمنی، تسهیل آمدوشد، رضایتمندی، پایداری و فرهنگسازی مورد مطالعه قرار میگیرد. سنجش بر اساس نتایج پیمایش کمی (نمونه ۲۵۰ نفری از حدود ۸۰۰۰ بهرهور ثبتشده) و نیز مشاهده، اخذ نظر غیرکاربران و مصاحبه با دستاندرکاران انجام میشود. یافتهها نشان میدهد که طرح در جذب کاربران مرد و جلب رضایت آنان موفق بوده، اما در عین حال دارای نارساییهایی از قبیل اطلاعرسانی ناکافی، فقدان فعالیتهای فرهنگسازی (به ویژه برای حضور زنان)، کمبود علائم راهنمایی و کیفیت نامناسب دوچرخهها و مسیرهاست. همچنین، پایداری طرح در گرو خدمات در مناطق همجوار و تامین هزینههای نگهداری و توسعه جغرافیایی خانههای دوچرخه و مسیرها و نوسازی ادواری ناوگان از طریق تخصیص بودجه و فروش خدمات تبلیغاتی است.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار شهری ، طرح دوچرخه اشتراکی ، سنجش دست آوردها و چالشها ، منطقه هشت تهران