تحلیل قابوس نامه از منظر روان شناسی مثبت

۲۰:۱۹:۵۲روان شناسی مثبت که پیشینه ی آن به آرای مارتین سلیگمن در دهه ی(۱۹۹۰م.) می رسد، رویکردی نوین در علم روان شناسی است که مدعی ارائه ی پارادایمی جدید در این حوزه است. این رویکرد بر جنبه های مثبت انسان مانند شادی، خوش بینی و امید تاکید دارد و به شناسایی و تبیین فضائل و توانمندی های انسان در شش گروه: خرد و دانایی، شجاعت، انسانیت، عدالت طلبی، اعتدال و تعالی به همراه بیست و چهار قابلیت، با عنوان فضیلت های همه جا حاضر می پردازد. قابوس نامه تالیف عنصرالمعالی قابوس بن وشمگیر یکی از آثار برجسته ی ادبیات تعلیمی در سده ی پنجم هجری است که بازتاب دهنده ی خودشناسی و ارائه ی راهکارهای مناسب در جهت شناخت فضایل مثبت و نیل به سعادت و شادکامی اصیل، به عنوان یکی از آرزوهای دیرینه ی اندیشمندان بوده است. از این منظر می توان عنصرالمعالی را در زمره ی اندیشمندان متعهد، اخلاق گرا و مثبت اندیشی در نظر گرفت که از سرچشمه ها ی مضامین اخلاقی و حکمی مثبت فرهنگ ایرانی سیراب شده و به خوبی توانسته است این فضایل و توانمندی های مثبت را، که بخش اعظمی از آن نشات گرفته از تجربیات خود اوست با صداقت، فروتنی و آزاداندیشی در اختیار فرزند خویش و سایر جویندگان علم و ادب قرار دهد. دستاورد پژوهش ناظر بر این است که فضایل مثبت خرد و دانش با ۴۶/۳۴ درصد، میانه روی ۴۸/۳۰ درصد، معنویت و تعالی ۶۸/۷ درصد، شجاعت ۹۷/۵ درصد، عدالت ۳۶/۵ درصد و رافت و عشق ۱۴/۴ درصد، به ترتیب از فراوانی بیشتری برخوردار بوده اند.

کلیدواژه ها:

قابوس نامه ، عنصرالمعالی ، روان شناسی مثبت نگر ، مارتین سلیگمن