بررسی کانی سازی و نحوه رخداد کانسار مس بهاریه (شمال شرق کاشمر) بر مبنای شواهد کانه نگاری، ژئوشیمی و میانبارهای سیال

کانسار مس بهاریه با تناژ تقریبی یک میلیون تن در ۳۰ کیلومتری شمال شرق شهرستان کاشمر قرار دارد و از دیدگاه ساختاری متعلق به پهنه سبزوار و منطقه فلززایی تکنار است. کانه زایی در این منطقه بصورت یک افق معدنی چینه کران با درازای تقریبی ۲۰۰ متر و راستای شرقی- غربی در میزبان آندزیت توف با سن ائوسن میانی، رخداده است. سنگ های منطقه بهاریه اغلب شامل آندزیت، داسیت و ریولیت با ماهیت کالک آلکالن تا شوشونیتی هستند که بر مبنای شواهد ژئوشیمی عناصر کمیاب غیرمتحرک (نظیر عناصر La، Yb و Zr)، این سنگ ها در جایگاه پهنه های فرورانش حاشیه ی قاره ای قرار می گیرند. کالکوپیریت و پیریت کانه های سولفیدی اصلی در منطقه هستند که کانه های بورنیت، کوولیت و کالکوسیت به صورت فرعی آنها را همراهی می نماید. دگرسانی های کم دمای سیلیسی، کلسیتی، کلریتی و آرژیلیک، مهمترین دگرسانی های مشاهده شده در بخش کانه دار هستند. طبق مطالعات، دو نوع میانبار سیال آبگین شامل میانبارهای دو فازی غنی از مایع (LV-type) و غنی از گاز (VL-type) در رگه های کوارتز-کانه دار کانسار بهاریه تشخیص داده شد. تغییرات دمای همگن شدن نهایی در این میانبارها بین ۱۸۷ تا C° ۳۵۶ و شوری بین ۹۹/۰ تا ۷/۱۸ درصد معادل نمک طعام بدست آمد. خصوصیاتی نظیر ساخت و بافت های رگه ای، برشی و حفره ای، سنگ میزبان آتشفشانی، وجود دگرسانی های کم دما، ترکیب کانه شناسی ساده و محتوای بالای کالکوپیریت، دما و شوری متوسط سیال و سایر موارد، گویای شباهت کانسار بهاریه با کانسارهای مس (نقره) تیپ مانتو (طبقات سرخ آتشفشانی) در شیلی است.

کلیدواژه ها:

ژئوشیمی ، دگرسانی ، کانسار مس بهاریه ، کاشمر