مطالعه اثر نماتد ریشه گرهی Meloidogyne javanica بر نهال های ارقام زیتون تلقیح شده با قارچ عامل ورتیسیلیوز Verticillium dahliae

در این آزمایش نهال های یکساله زیتون رقم زرد، روغنی، کرونیکی(مقاوم به ورتیسیلیوز) و مانزانیلا (حساس به ورتیسیلیوز) در بستری از خاک لومی شنی سترون کشت شدند. آزمایش بر اساس طرح کاملاً تصادفی در 32 تیمار وپنج تکرار به صورت ذیل طراحی گردید: شاهد، نماتد به تنهایی، قارچ به تنهایی و قارچ + نماتد. میزان زادمایه نماتد Meloidogyne javanica باسه جمعیت 2000و3000و400 لارو سن دوم و در مورد قارچ Verticilliumdahliae .و10عدد میکرواسکلروت در هر گرم خاک بستر برای هر گلدان تعیین گردید. پس از گذشت 10 ماه از مایه زنی نهال ها از خاک خارج و پارامترهایی مانند تعداد گال و توده تخم ایجاد شده در ریشه، جمعیت نماتد در بستر نهال و میزان درصد نشانه های بیماری در بخش هوایی نهال، قهوه ای شدن بافت آوندی، کاهش ارتفاع نهال و کلونیزاسیون بافت ریشه و ساقه توسط قارچ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که حضور نماتد موجب کاهش کلونیزاسیون ریشه وساقه توسط قارچ شده است و در مقابل وجود قارچ نیز سبب کاهش گالزایی و تولید توده تخم از سوی نماتد شده است.در حالی که بیشترین درصد نشانه های بیماری روی بخش هوایی نهال ها در تیمارهای قارچ + نماتد مشاهده گردید.پژمردگی ناشی از فعالیت قارچ در بخش هوایی در تیمارهای قارچ + نماتد، در رقم زرد از بیشترین مقدار برخوردار بود.کمترین شدت پژمردگی قارچی در رقم کرونیکی در تیمارهایی که قارچ را به تنهایی دریافت کرده اند مشاهده شد.( 0/05≥ P)

کلیدواژه ها:

نماتد ریشه گرهی ، پژمردگی ورتیسیلیومی ، اثر متقابل ، ارقام زیتون