بررسی تطبیقی اراده ی کانت و نیچه در ارتباط با مسئولیت پذیری اخلاقی

مسئولیت پذیری انسان بالاخص مسئولیت اخلاقی او نقش مهمی در زندگی فردی و اجتماعی دارد و یکی از مهم ترینمباحث در حوزه ی اخلاق به شمار می رود. یکی از پیش شرط های لازم برای مسئولیت پذیری انسان به لحاظ اخلاقی داشتناراده ی آزاد است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اراده ی آزاد در ارتباط با مسئولیت پذیری اخلاقی در آراء دو فیلسوف غربیکانت و نیچه طراحی و تدوین شده است. این پژوهش با روش تطبیقی در پی پاسخ دادن به این سوالات است که: آیا انسان درآراء کانت و نیچه از چنین اراده ی مسئولیت پذیری برخوردار است؟ اراده از منظر کدامین دیدگاه منجر به مسئولیت پذیریاخلاقی می شود؟ باتوجه به اهمیت اختیار و اراده ی آزاد در مسئولیت پذیری اخلاقی، کانت و نیچه مسئولیت پذیری انسان درقبال فعل اخلاقی در بعد فردی و اجتماعی را چگونه معنا می کنند؟ در ادامه مقاله ی حاضر به این نتیجه می رسیم که هر دوفیلسوف، معتقد به اراده ای هستند که خود گزیین عمل می کند. با این تفاوت که اراده ی مدنظر هر یک در منشا بایکدیگراختلاف دارد و در پایان هم به تناقضاتی در دیدگاه کانت و نیچه در باب مسئولیت پذیری اخلاقی می رسیم که منجر به اینبرداشت می شود که اراده ی مدنظر هر کدام نمی تواند به روشنی توجیه کننده ی مسئولیت پذیری انسان در زمینه ی اخلاق باشد.

کلیدواژه ها:

کانت ، نیچه ، اراده ی معطوف به قدرت ، اراده ی آزاد ، مسئولیت پذیری اخلاقی