مطالعات زمین شناسی و کانه زایی مواد پرتوزا در منطقه فلززای بافق- ساغند (زریگان)

منطقه اکتشافی زریگان در ۵۰ کیلومتری شمال شهرستان بافق در شرق استان یزد واقع است. این منطقه جزئی از سیستم کافت درون قاره ای ایران مرکزی در پرکامبرین می باشد. فرایندهای ماگمایی متعلق به ۵۰۰ میلیون سال پیش با ترکیب اسیدی- کالک آلکالی در بروز انواع متاسوماتیسم بارور در این منطقه نقش داشته اند؛ به تبع فعالیت­های تکتونیکی، بخشهای کانه دار به وسیله محلول هیدروترمالی دارای Si، K، Fe، Na با روند کلی شرقی- غربی تشکیل شده اند. کانی سازی با بخشهای آلبیتی، آلبیت- اپیدوت- آمفیبولی و سیلیسی مرتبط است و در مجاورت دایک­های دیابازی که با توفی اسیدی در برگرفته شده اند، جای گرفته است. این بخشها دارای ضخامت متوسط  ۰.۳ تا ۲ متر می باشند. کانی­­های اصلی در بخشهای کانه­دار شامل تیتانومگنتیت، پیتچبلند و در بعضی بخشها دیویدایت با پیریت و ... می­باشند که با فراوانی متوسط ۵-۳% و شیب º۳۵-۳۰ به سمت شمال بصورت افشان، رگچه های نامنظم و تجمعی تشکیل شده اند. عناصر رادیوآکتیو U، Th به ترتیب با فراوانی ۲۵۰۰-۵۰ و   ۵۰۰۰-۵۰ گرم در تن دیده می شوند مطالعه زمین­شناسی عمقی نشان می­دهد که پرتوزایی در این بخشها پیوسته نبوده و در اعماق کمتر از ۴۰ متر وجود دارد. میزان فراوانی عناصر فرعی Zr، Ti، Ce و اکسید اصلی ۳ O۲Fe  در این مجموعه قابل توجه است.

کلیدواژه ها:

اورانیوم ، توریوم ، هیدروترمال ، تیتانومگنتیت ، دیویدایت ، پیتچبلند ، کانی های پرتوزا ، کانی سازی ، سیستم های گرمابی ، زریگان