حقوق رسمی قضات دادگستری و قاعده حرمت اخذ اجرت بر واجبات

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 221

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJRJ-15-54_007

تاریخ نمایه سازی: 12 دی 1400

چکیده مقاله:

   یکی از مناصب حایز اهمیت اجتماعی، منصب قضاوت است که مرجع رفع مخاصمات بین مردم قرار می گیرد؛ در شریعت اسلام تصدی این منصب بر کسانی که اهلیت دارند واجب است. مشهور است بین فقها که اخذ اجرت بر واجبات حرام می باشد. برای اثبات این حرمت به آیات قرآن تمسک شده که استدلال به آنها تمام نیست. در کنار این آیات، برخی روایات در نکوهش اجرت بر قضاوت وارد گردیده که آن را سحت و حرام معرفی کرده اندکه می توان این روایات را ناظر بر قضاتی که از جانب سطان جور منصوب می شوند دانست. در مقابل برخی برای حکم به جواز اخذ اجرت بر واجبات به ادله ای چون احترام عمل مسلمان و اطلاق ادله اجاره و بی اعتباری ادله مانعین استناد کرده اند که قابل دفاع به نظر می رسد. اما از آنجا که وظیفه قضات فعلی دادگستری طبق قانون صرفا تطبیق دعاوی بر مواد قانونی است، می­توان آنها را کارشناس حقوقی نامید نه قاضی شرعی؛ لذا از نظر شرعی اخذ اجرت آنها بلامانع تلقی می شود. تحقیق حاضر این مباحث را مورد بررسی قرار می دهد و نتیجه می گیرد که اخذ اجرت بر قضاوت خالی از مانع شرعی می باشد.

نویسندگان

عبدالرضا محمدحسین زاده

دانشیار حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

حجت عزیزالهی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمدرضا رضوان طلب

دانشیار الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم، (۱۳۸۱)، ترجمه­ علی مشکینی، انتشارات الهادی، قم، چاپ ...
  • ابن ادریس حلی، محمد، (۱۴۱۰)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ، ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی، (۱۴۰۳)، معانی الاخبار، دفتر انتشارات ...
  • ابن بابویه، محمد ابن علی، (۱۴۱۳)، من لا یحضره الفقیه، ...
  • ابن براج طرابلسی، عبد العزیز، (۱۴۰۶)، المهذب، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • ابو الصلاح حلبی، تقی­الدین،، (۱۴۰۳)، الکافی فی الفقه، کتابخانه عمومی ...
  • اردبیلی، احمد، (۱۴۰۳‍)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد ...
  • اشعث کوفی، محمد بن محمد، (بی تا)، الجعفریات - الاشعثیات، ...
  • اصفهانی، محمد حسین کمپانی، (۱۴۱۸)، حاشیه کتاب المکاسب، انوار الهدی، ...
  • انصاری، مرتضی، (۱۴۱۵)، کتاب الطهاره، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم ...
  • انصاری، مرتضی، (۱۴۱۵)، القضاء و الشهادات، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ ...
  • انصاری، مرتضی، (۱۴۱۵)، کتاب المکاسب، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم ...
  • انصاری ،مرتضی، (۱۴۱۶)، فرائد الاصول، موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه ...
  • آشتیانی، میرزا محمدحسن، (۱۴۲۵)، کتاب القضاء، انتشارات زهیر، کنگره علامه ...
  • بحرانی، حسین، (بی تا)، الانوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع، ...
  • بحرانی،یوسف، (۱۴۰۵)، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، دفتر انتشارات ...
  • بیهقی، احمد، (بی تا)، السنن الکبری، دارالفکر، بیروت ...
  • تبریزی، جواد، (بی تا)، اسس القضاء و الشهاده، دفتر مولف، ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، (۱۴۰۹)، وسائل الشیعه، موسسه آل ...
  • خمینی، سید روح الله موسوی، (۱۴۲۲)، استفتائات، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • خمینی، سید روح الله موسوی، (۱۴۱۵)، المکاسب المحرمه، موسسه تنظیم ...
  • خوانساری، سید احمد، (۱۴۰۵)، جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ...
  • روحانی، سید صادق حسینی، (بی تا)، منهاج الصالحین، بی جا ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر، (۱۴۲۴)، المواهب فی تحریر احکام المکاسب، موسسه ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر، (۱۴۱۸)، نظام القضاء و الشهاده فی الشریعه ...
  • سلار دیلمی، حمزه، (۱۴۰۴)، المراسم العلویه و الاحکام النبویه، منشورات ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، (۱۴۱۷)، الدروس الشرعیه فی فقه ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، (۱۴۱۹)، ذکری الشیعه فی ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، (بی تا)، القواعد و الفوائد، ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، (۱۴۱۰)، الروضه البهیه فی ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، (۱۴۲۲)، حاشیه شرائع الاسلام، ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، (۱۴۱۳)، مسالک الافهام الی ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، (۱۴۲۱) ، رسائل الشهید ...
  • طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، (۱۴۱۴)، تکمله العروه الوثقی، کتابفروشی ...
  • طباطبایی، سید علی، (۱۴۱۸)، ریاض المسائل، موسسه آل البیت علیهم ...
  • طباطبایی، سید تقی، (۱۴۲۶)، مبانی منهاج الصالحین، منشورات قلم الشرق، ...
  • طباطبایی، سید محمد، (بی تا) ، کتاب المناهل، موسسه آل ...
  • طوسی، محمد ، (۱۴۰۷)، الخلاف، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به ...
  • طوسی، محمد، (۱۳۸۷)، المبسوط فی فقه الامامیه، المکتبه المرتضویه لاحیاء ...
  • طوسی، محمد، (۱۴۰۰)، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، دار ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (۱۴۱۰)، ارشاد الاذهان الی احکام ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (۱۴۱۱‍)، تبصره المتعلمین فی احکام ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (۱۴۲۰‍)، تحریر الاحکام الشرعیه علی ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (۱۴۱۳‍)، قواعد الاحکام فی معرفه ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (۱۴۱۳)، مختلف الشیعه فی احکام ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (۱۴۱۲)، منتهی المطلب فی تحقیق ...
  • علامه مجلسی، محمد باقر، (۱۴۰۶‍)، ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب ...
  • فخر المحققین، محمد بن حسن، (۱۳۸۷)، ایضاح الفوائد فی شرح ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن، (بی تا)، مفاتیح الشرائع، انتشارات کتابخانه ...
  • کرکی، علی، (۱۴۱۴)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، موسسه آل ...
  • کشی، محمد، (۱۴۹۰)، رجال الکشی، موسسه نشر دانشگاه مشهد، مشهد ...
  • گلپایگانی، سید محمد رضا، (۱۴۱۳)، کتاب القضاء، دار القرآن الکریم، ...
  • محقق حلی، جعفر، (۱۴۱۸)، المختصر النافع فی فقه الامامیه، موسسه ...
  • محقق حلی، جعفر ، (۱۴۰۸)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • مغربی، نعمان بن محمد، (۱۳۸۵)، دعائم الاسلام، موسسه آل البیت ...
  • مفید، محمد، (۱۴۱۳)، المقنعه، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید (ره)، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، (۱۴۲۶)، انوار الفقاهه - کتاب التجاره، انتشارات ...
  • منتظری، حسین علی، (۱۴۰۹)، کتاب الزکاه، مرکز جهانی مطالعات اسلامی، ...
  • نجفی، محمد حسن، (۱۴۰۴)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • نوری، میرزا حسین، (۱۴۰۸)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، موسسه ...
  • وحید خراسانی، حسین، (۱۴۲۸)، منهاج الصالحین، مدرسه امام باقر علیه ...
  • نمایش کامل مراجع