بررسی اثر پرتوهای گاما با منبع کبالت- ۶۰ بر جوانه زنی بذر ذرت

این آزمایش به منظور بررسی اثر پرتوهای گاما بر جوانه زنی بذر ارقام ذرت، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در مجتمع پژوهشی البرز- پژوهشکده کشاورزی هسته­ای به اجرا درآمد. فاکتور اول شامل ۴ ژنوتیپ­ ذرت (AR۶۴، دهقان ۴۰۰، فجر ۲۶۰ و ۷۰۴) و فاکتور دوم دز پرتو گاما در هشت سطح (صفر، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ گری) بود. در این بررسی صفات طول ریشه­چه، طول ساقه­چه، طول کلئوپتیل، تعداد ریشه، شاخص بنیه بذر، متوسط زمان جوانه زنی و درصد جوانه زنی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر کلیه صفات، اختلاف بین سطوح پرتو گاما و هم­چنین اثر متقابل ژنوتیپ × دز گاما، به جز درصد جوانه زنی از نظر کلیه صفات معنی­داری بود. ژنوتیپ ۷۰۴ با میانگین ۵/۹۲ درصد بیش­ترین و ژنوتیپ­های دهقان ۴۰۰ و فجر ۲۶۰ کم­ترین درصد جوانه­زنی را به خود اختصاص دادند. با توجه به واکنش متفاوت ارقام مورد بررسی به دزهای پرتو گاما، دز مناسب برای رقم RA۶۴، ۵۰ الی ۱۵۰ گری، رقم دهقان ۴۰۰، ۱۵۰ گری، رقم فجر ۲۶۰، ۱۰۰ گری و رقم ۷۴۰، ۵۰ گری خواهد بود؛ اما دزهای بالاتر از دزهای ذکر شده برای هر کدام از ارقام مذکور، بر خصوصیات جوانه­زنی و رشد در بذر ذرت اثر منفی داشتند.  

کلیدواژه ها:

پرتو گاما ، کبالت- ۶۰ ، جوانه زنی ، ذرت