تعیین ضرایب و شاخص های مکانیزاسیون در عملیات شخم با گاوآهن برگرداندار در شهرستان شاهرود

مکانیزاسیون کشاورزی که استفاده از تکنولوژی پیشرفته را در کشورزی فراهم می کند،موجب بهتر شدن شرایط زندگی وکاری در مناطق روستایی شده و ظرفیت کاری و عملکرد را افزایش می دهد. در این مطالعه ضرایب و شاخص های مرتبط با عملیات شخم، در حین عملیات خاک ورزی در سه مدل تراکتور رایج کشوریعنی مسی فرگوسن 285 ، اونیورسال 650 و جاندیر 3140 در استان سمنان( شهرستان شاهرود) تعیین گردید. نتایج نشان داد که در شهرستان شاهرود درجه مکانیزاسیون، سطح مکانیزاسیون وتوان اجرایی در عملیات خاک ورزی در منطقه به ترتیب 0/98 ، 0/99 و 0/78 بود. ضریب مکانیزاسیون در منطقه دارای مقدار قابل قبولی می باشد،که این مسئله به دلیل دشوار بودن انجام عملیات شخم به روش غیر مکانیزه می باشد. سطح مکانیزاسیون در مقایسه با کشورهای دیگر منطقه در حد متوسط تا متوسط به پایین می باشد. متوسط توان تراکتوری که عمدتا در منطقه استفاده می شود 75 اسب بخار است. تعداد روزهای کاری برای عملیات شخم 40 روز بود. ساعت انجام کار یک هکتار عملیات (از شخم تا برداشت) 9 ساعت بود. مصرف سوخت در در تراکتورهای مسی فرگوسن 285 ، اونیورسال 650 و جاندیر 3140 به 36 و 19 لیتر در هکتار بود. مصرف سوخت زیاد در تراکتورهای اونیورسال 650 به دلیل عمر ، ترتیب 24 ، زیاد وفرسودگی آنها در اثر استفاده زیاد می باشد. نیروی کششی خالص در تراکتورهای اونیورسال 650 جاندیر 3140 و مسی فرگوسن 285 به ترتیب 10/6 و 11/5 و 10/9 کیلونیوتن بود، که به دلیل پایین بودن درصد رطوبت خاک از حد ظرفیت مزرعه ای در موقع عملیات شخم می باشد، چون بین رطوبت خاک ، و نیروی مورد نیاز برای شخم رابطه معنی داری وجود دارد. بازده زراعی در تراکتورهای اونیورسال 650 جاندیر 3140 و مسی فرگوسن 285 به ترتیب 66،81 و 71 درصد بود.نتایج نشان داد برای افزایش توان اجرایی به 100 درصد،دو راهکار افزایش تعداد تراکتور و کاهش ساعت انجام کار عملیات شخم در هکتار وجود دارد. البته راهکار دوم از لحاظ اقتصادی منطقی تر می باشد و با مدیریت صحیح مزرعه و تخمین درست ماشین ها و ادوات موردنیاز با توجه به جدول تراکم عملیات زراعی،کمینه کردن افت های زمانی و در نظرگرفتن تعداد روزهای کاری در دسترس و معیارهای مکانیزاسیون می توان مشکل کمبود تراکتور را برطرف کرد. همچنین در این مطالعه متغیرهائی نظیر مقاومت ویژه، اجرت هکتاری عملیات، روزهای کاری، زمان لازم برای شخم یک هکتار،عرض کار ،سوخت مصرفی،سرعت پیشروی،کشش خالص مورد برسی قرار گرفت