مقایسه مولفه های مدل پنج عاملی شخصیت در دانش آموزان با تیپ های صبحگاهی - شامگاهی

مقدمه:  از جمله عوامل موثر زیستی که در عملکرد نوجوانان تاثیر دارد، ریتم های شبانه روزی است که افراد در این زمینه ترجیحات خاص و تفاوت هایی با هم دارند. این پژوهش با هدف مقایسه ی مولفه های مدل پنج عاملی شخصیت در دانش آموزان با تیپ های صبحگاهی و شامگاهی انجام شد. روش : روش پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی بود. تعداد ۱۰۰ نفر از دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی (۵۰ نفر با ریتم صبحگاهی و ۵۰ نفر با ریتم شامگاهی)، در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ به روش نمونه گیری هدفمند گزینش شدند. ابزارهای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ی صبحگاهی -  شامگاهی (MEQ) و پرسشنامه ی پنج عاملی شخصیت نئو (NEO-FFI( بودند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس انجام گرفت. یافته ها: بین دو گروه صبحگاهی و شامگاهی در ابعاد نوروز گرایی، برون گرایی، تجربه گرایی، توافق پذیری و وجدان گرایی تفاوت معنادار وجود دارد (۰/۰۵>P). افراد با ریتم صبحگاهی، از وجدان گرایی و توافق پذیری بالاتری برخوردارند و افراد با ریتم شامگاهی، از لحاظ نوروز گرایی، برون گرایی و تجربه گرایی در سطح بالاتری قرار دارند. نتیجه گیری: از نتایج پژوهش حاضر می توان جهت برنامه ریزی دقیق تر برای استفاده از حداکثر توانایی دانش آموزان در ساعات مفید روز، و آگاه سازی خانواده ها جهت ایجاد زمینه ی مناسب برای شکل گیری نوع ریتم های شبانه روزی نوجوانان در سنین حساس رشد، بهره برد.