بررسی رابطه باورهای فراشناختی باکیفیت زندگی و سلامت روانی بیماران سرطانی: یک مطالعه مورد- شاهدی

مقدمه: بیماران سرطانی دچار مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی زیادی می شوند که ممکن است این مشکلات باعث اختلال در روند کیفیت زندگی آنان گردد. روانشناسان معتقدند وجود نگرش شناختی خاص آن ها به زندگی می تواند در سلامت روانی و درنهایت کیفیت زندگی آنان دخالت داشته باشد. لذا این پژوهش باهدف تعیین رابطه باورهای فراشناختی باکیفیت زندگی و سلامت روانی بیماران سرطانی انجام شد. روش کار: در این مطالعه مورد شاهدی با توجه به محدود بودن جامعه پژوهش، در گروه مورد تعداد ۵۰ بیمار زن مبتلابه سرطان و در گروه شاهد تعداد ۵۰ زن فاقد بیماری سرطان (همسان شده ازنظر سن و جنس) مراجعه کننده به بیمارستان ۵ آذر گرگان (۱۳۹۴) به صورت نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه های باورهای فراشناختی، کیفیت زندگی و سلامت روانی بود. پایایی ابزارها از طریق آزمون آلفا کرونباخ سنجیده شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS۱۶ و با استفاده از آزمون توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون، تی تست) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین رده سنی در هردو گروه بین ۴۰ تا ۵۰ سال بود. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین باورهای فراشناختی باکیفیت زندگی در بیماران سرطانی رابطه منفی و معناداری وجود دارد (۰۵/۰ > P). ولی در بیماران غیر سرطانی رابطه معناداری وجود ندارد (۰۵/۰ < P). همچنین بین باورهای فراشناختی با سلامت روانی در هر دو گروه رابطه مثبت و معناداری وجود داشت (۰۵/۰ > P). آزمون تی تست نشان داد که اختلاف معناداری بین میانگین کیفیت زندگی در دو گروه مطالعه وجود دارد (۰۵/۰ > P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، بین حیطه های فراشناختی باکیفیت زندگی و سلامت روانی بیماران سرطانی در مقایسه با افراد غیر سرطانی، رابطه وجود دارد و با توجه به اهمیت و ضرورت آگاهی های فراشناختی، در نظر گرفتن این راهبرد در برنامه های آموزشی و مداخلات روان شناختی، می تواند در بهبود وضعیت سلامت روانی و افزایش کیفیت زندگی بیماران سرطانی موثر باشد.

کلیدواژه ها:

Metacognitive beliefs ، Quality of life ، Mental health ، Cancer ، Patients ، باورهای فراشناختی ، کیفیت زندگی ، سلامت روان ، سرطان ، بیماران