مدل یابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بر مبنای نگرش فردی به تصویر بدنی: بررسی نقش میانجی گری شفقت به خود و شرم در افراد چاق و دارای اضافه وزن

مقدمه: مفهوم کیفیت زندگی مرتبط با سلامت به طور مشخص روی تاثیر سلامت بر توانایی عملکردی افراد برای انجام کارهای روزمره و وظایف معمول آنها تمرکز دارد. از این رو پژوهش حاضر، به منظور مدل یابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بر مبنای نگرش فردی به تصویر بدنی و تعیین نقش میانجی گری شفقت به خود و شرم اجرا شد.   روش: طرح پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) است. نمونه گیری به صورت خوشه ای تصادفی از میان افراد چاق یا دارای اضافه وزن بزرگسال  ۲۴ تا ۴۵ ساله در شهر کرج و در سال ۱۳۹۷ انجام شد. تعداد نمونه آماری این پژوهش ۵۰۰ نفر بود. ابزار اندازه گیری به کار رفته در این پژوهش عبارتند از: پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سازمان بهداشت جهانی (نسخه کوتاه شده)، پرسشنامه روابط چند بعدی بدن- خود، مقیاس شرم درونی شده، پرسشنامه شفقت به خود. برای بررسی نقش میانجی گری متغیرهای شفقت به خود و شرم از روش اصلاح شده بارون و کنی و نرم افزار ایموس (AMOS) نسخه ۲۴.۰ استفاده شده است.  یافته ها: در افراد چاق یا دارای اضافه وزن شفقت به خود و شرم با تصویر بدنی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و همچنین تصویر بدنی با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت هر یک به طور مستقیم رابطه معناداری دارند (P<۰/۰۵). در رابطه بین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت با تصویر بدنی، شفقت به خود و شرم نقش میانجی گری دارند. بر اساس ملاک های معناداری شاخص های برازش، مدل آزمون شده برازندگی دارد.   نتیجه گیری: متخصصان حوزه سلامت و درمانگرانی که در زمینه مداخله و درمان چاقی فعال هستند نیاز دارند علاوه بر توجه به جنبه های زیستی چاقی، از نظر روانی و در راستای افزایش کیفیت زندگی مرتبط با سلامت این افراد، متغیرهای روانشناختی ای نظیر تصویر بدنی، شفقت به خود، شرم و تاب آوری را نیز مدنظر قرار دهند و در مداخلات خود این موارد را لحاظ کنند.  

کلیدواژه ها:

Modeling ، Health related quality of life ، body image ، self-compassion ، shame ، obesity ، مدل یابی ، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت ، تصویر بدنی ، شفقت به خود ، شرم ، چاقی