بررسی اثربخشی الگوی تاب آوری بر بهبودکیفیت زندگی بیماران مبتلا به اسکلروز چندگانه: یک مطالعه پیگیرانه

مقدمه: با توجه به شیوع اختلالات روان شناختی در بیماران مالتیپل اسکلروزیس، برخی از گزارش ها اثربخشی مدل تاب آوری را مقدم بر درمان های مرسوم قبلی دانسته اند، بر این اساس هدف این پژوهش بررسی اثربخشی مدل تاب آوری بر بهبود مولفه های کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس با پیگیری سه ماهه بود. روش کار: این پژوهش، به صورت تجربی بوده و در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر ۶۳۱ نفر بود. نمونه شامل ۴۰ بیمار مبتلا به ام اس شهر تبریز در سال ۱۳۹۷ بود. ابتدا از ۲۲۰ بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس، آزمون کیفیت زندگی به عمل آمد؛ سپس افرادی از جامعه فوق که طبق معیار نقطه برش در سطح نامطلوبی قرار داشتند، (۸۲ نفر) انتخاب شدند. ۲۰ نفر برای گروه آزمایش و ۲۰ نفر برای گروه کنترل به صورت تصادفی انتخاب شدند. مداخله مبتنی بر آموزش تاب آوری طی  ۱۲ جلسه نود دقیقه ای، هر هفته یک جلسه اجرا شد. پس از اتمام جلسات مجددا آزمون کیفیت زندگی جهت پس آزمون روی دو گروه اجرا گردید و سه ماه بعد از اتمام مداخله نیز پس آزمون بعمل آمد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: همه آزمودنی ها مذکر بوده و میانگین سن آزمودنی های گروه آزمایش ۵/۸۴±۴۲/۳۵ و میانگین سنی آزمودنی های گروه کنترل ۵/۸۴±۴۲/۳۵ بود. تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین نمره های پس آزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود داشت (P<۰/۰۱)، به نحوی که مداخله تاب آوری موجب بهبود مولفه های کیفیت زندگی در گروه آزمایش شده است. همچنین بعد از پیگیری سه ماهه نیز مدل تاب آوری اثر ماندگاری بر کیفیت زندگی بیماران ام اس داشته است. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت آموزش تاب آوری، استفاده از این آموزش در برنامه ریزی اقدام های بهداشت روانی به خصوص در مورد بیماران مالتیپل اسکلروزیس توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

Resiliency ، Quality of Life ، Multiple Sclerosis ، تاب آوری ، کیفیت زندگی ، مالتیپل اسکلروزیس