طراحی برنامه مهارت های ذهن خوانی و بررسی اثربخشی آن بر بهره همدلی و بهره نظام مندی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا

مقدمه: درک و تفسیر حالات ذهنی و روانی دیگران, قابلیت وظرفیت شناختی- اجتماعی مهمی است که ظرفیت تعامل و مهارتهای ارتباطی را متاثر می کند و این تاثیر مبتنی بر ابراز احساسات و همدلی با دیگران است، از این رو پژوهش حاضر با هدف طراحی برنامه مهارت های ذهن خوانی و تاثیر آن بر بهره همدلی و نظامندی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا انجام شده است. روش کار: پژوهش حاضر به لحاظ گرداوری از توع تحقیقات آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه کنترل است و از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی می باشد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه بهره همدلی و بهره نظامندی کودکان (Auyeung,۲۰۰۹)، استفاده شده است. از بین کل جامعه هدف تعداد ۱۶ کودک با اختلال اتیسم عملکرد بالا به صورت نمونه در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش (۸ نفر) و کنترل (۸ نفر) به طور تصادفی جایگزین شدند. برنامه مداخله-ای ذهن خوانی (آموزش سه حالت ذهنی) در ۱۴ جلسه ۹۰ دقیقه الی ۲ ساعتی برای گروه آزمایش اجرا شد. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که برنامه آموزش ذهن خوانی، بطور معناداری (۰۱/۰ > P) موجب افزایش بهره همدلی و کاهش بهره نظامندی در گروه آزمایش شد اما این بهبودی در شرکت کنندگان گروه کنترل که مداخله را دریافت نکرده بودند، دیده نشد. نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی برنامه ذهن خوانی بر افزایش بهره همدلی و کاهش بهره نظامندی, بکارگیری این برنامه در مراکز ویژه توانبخشی افراد با اختللال اتیسم توصیه می شود. اگرچه کاربست این برنامه مداخله ای, نیازمند بررسی های بیشتری است.

کلیدواژه ها:

Mind Reading Skills ، Empathy Quotient ، Systematic Quotient ، High Functional Autistic Children ، ذهن خوانی ، بهره همدلی ، بهره نظامندی ، اتیسم با عملکرد بالا