تبیین نقش متقابل فرهنگ و هنر در معماری آیینی تکایای مازندران
محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 18، شماره: 41
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 300
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ISLART-18-41_010
تاریخ نمایه سازی: 2 دی 1400
چکیده مقاله:
ساختارهای موجود در جامعه با یکدیگر در رابطه متقابل هستند. هنر آیینی تبلور عینی فرهنگ، اعتقادات مذهبی و باورهای عامیانه کنشگر اجتماعی است. معماری تکایا، آیینه سنتهای پنداری، گفتاری و کرداری هنرمند شیعه در رابطه با "زمان و مکان" مقدس است. معماری آیینی، هنر آمیخته با فرهنگ است، معماری بومی تکایا تجلی تاریخ، نژاد، هنر، اقلیم، مذهب شیعه، سنت، هویت و فرهنگ مردم مازندران است. واکاوی معیارهای فرهنگ و اهمیت هنر آیینی علاوه بر نمایاندن ارزش های معماری بومی تکایا، می تواند رهنمودهای طراحی جهت خلق فضایی با کیفیت بیش تر را در اختیار طراحان قرار دهد. پژوهش حاضر با بهرهگیری از غنای زیست بوم و جغرافیای فرهنگی مازندران به تاثیر متقابل فرهنگ و هنر آیینی برای روایت مصائب امام حسین(ع)، اهل بیت، یارانش و مناسک عزاداری عاشورا در معماری تکایا پرداخته است. این پژوهش از نوع کیفی است که با روش تاریخی-تفسیری انجام شده و به صورت اسنادی و میدانی به جمع آوری اطلاعات پرداخته و در تحلیل دادهها از روش توصیفی-تحلیلی و تطبیقی بهره برده است. جامعه آماری، پژوهش تعداد ۹ تکیه از شهرستان آمل میباشند. نتایج پژوهش گویای آن است که معیارهای فرهنگ (ساختار قدرت، جایگاه اجتماعی، ساختار خویشاوندی، وقف، نذر، سن و جنسیت کاربرفضا) و آیینهای بومی مردم مازندران (دیوان، شالیزار، زن شاهی، برف چال واوارون، شیلان) و هنر آیینی که شامل نقاشی آیینی (نگارههای سقانفار)، معماری آیینی(تکایا) و نمایش آیینی (تعزیه) تاثیر متقابلی در احیاء، ماندگاری، سازگاری و ارتقاء همدیگر داشته اند. فرهنگ تاثیر به سزایی در معماری داشته و متقابلا معماری نیز یکی از عواملی تاثیرگذار بر فرهنگ بوده است.اهداف پژوهش:۱.بازشناسی هنر آیینی و معیارهای فرهنگ در معماری بومی تکایای مازندران.۲.بررسی تاثیر فرهنگ و هنر آیینی در چیدمان عناصر معماری آیینی تکایا.سوالات پژوهش:۱.معیارهای موثر فرهنگ بر معماری تکایای مازندران کدام اند؟۲.چه رابطه ای میان فرهنگ و معماری آیینی، نمایش آیینی و نقاشی آیینی وجود دارد؟
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مرتضی حسن پور
گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی نور، نور، ایران
حسین سلطان زاده
گروه معماری، دانشکده ی معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :