از «تنش زدایی» تا «تعامل سازنده و موثر» بازتاب جهانی شدن در سیاست خارجی خاتمی

پایان نظام بین الملل مبتنی بر جنگ سرد که با فروپاشی شوروی در ۱۹۹۱ همراه گشت سرآغاز گفتمان های جدیدی درباره ی ماهیت روابط بین الملل در دوره ی نوین حیات بشری شد. اینکه دنیای بعد از جنگ چگونه تحلیل گران روابط بین الملل را در شناخت و درک تحولات جدید کمک کند، تبدیل به مباحث پیچیده، گسترده و بعضا متناقض در بین دانشمندان رشته روابط بین الملل گردید. در این گفتمان جهانی شدن جهت تحلیل وضعیت جدید نظام بین الملل روز به روز بیشتر مطرح شد و به عنوان بحث تحلیلی در صدد عرضه ابزار فکری و مفهومی خاصی برای شناخت دنیای بعد از جنگ سرد شد. جهانی شدن محیط جدیدی در سطح جهانی به وجود آورده که همه ی اجزای نظام بین الملل متاثر از این محیط هستند. ; تغییر شرایط جهانی در ابتدای قرن بیست و یکم همه ی کشورها را به بازنگری در بینش جهانی واداشته است. جهانی شدن اقتصاد، سیاست، فرهنگ و ارتباطات، سبب گرایش بیشتر حکومت های اقتدارگرا به دموکراسی، کاهش تعارضات ایدئولوژیک، نزدیکی و هماهنگی بیشتر بین بازیگران بین المللی و گسترش همکاری های بین المللی شده و شرایط داخلی و خارجی کل واحدهای سیاسی بین المللی را تحت الشعاع قرار داده است. بدیهی است که وقتی در نظام بین المللی تحولی رخ می دهد رفتار بازیگران نیز به تبع آن تغییر می کند. هر بازیگری به بررسی ارزش ها، منافع ملی و ابزار در دسترس خود پرداخته و در صورت مثبت بودن فرآیند حاصله، سعی در تطبیق خود با وضعیت جدید می نماید. لذا در اولین اقدام به تدوین راهبرد برای تنظیم روابط با دیگر کشورها و سایر بازیگران نظام بین المللی می پردازد;