اثر کاربرد کود دامی و کود سبز بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن دانه کنجد (Sesamum indicum L.) در شرایط ارگانیک

برای ارزیابی اثر کاربرد کود دامی و سبز بر ویژگی های عملکرد کمی و کیفی کنجد آزمایشی در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی کشاورزی ارگانیک دانشگاه رازی به صورت کرت های یک بار خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ اجرا شد. تیمارها شامل کود دامی (صفر (FM۰)، ۱۰ (FM۱۰) و ۲۰ (FM۲۰) تن در هکتار) به عنوان عامل اصلی و کود سبز (عدم کاربرد کود سبز، کشت شنبلیله، شبدر برسیم و ماشک گل خوشه ای) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت کودهای دامی و سبز بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد و عدم تاثیر آن ها بر محتوای روغن دانه بود. در تیمارهای FM۱۰ و FM۲۰ نسبت به FM۰ به ترتیب تعداد شاخه در بوته حدود ۲۰ و ۲۱ درصد، کپسول در بوته ۱۱ و ۳۱ درصد، وزن هزار دانه ۴ و ۵ درصد، وزن خشک کل ۲۵ و ۳۴ درصد و عملکرد دانه ۱۹ و ۳۸ درصد افزایش یافت. کاربرد کود سبز نیز سبب بهبود عملکرد شد، اما اختلاف بین گونه های مختلف کود سبز معنی دار نبود. بیشترین عملکرد دانه (۱۹۲۹ کیلوگرم در هکتار) با مصرف ۲۰ تن کود دامی در هکتار و کاربرد کود سبز شنبلیله و کمترین آن (۹۱۸ کیلوگرم در هکتار) در شرایط شاهد به دست آمد. نتایج مشخص کرد استفاده از کود دامی و انتخاب گونه مناسب کود سبز با تامین ترکیب متعادلی از عناصر غذایی، راهکار مناسبی برای بهبود رشد و تولید کنجد است، بنابراین امکان تولید پایدار این گیاه در سیستم های کشاورزی کم نهاده وجود دارد.

کلیدواژه ها:

درصد روغن ، وزن خشک کل ، عملکرد دانه ، خصوصیات زراعی