سکنجبین ها در طب سنتی ایرانی: انواع و کاربردهای آنها

سابقه و هدف: سکنجبین ها از اشکال مهم دارویی در طب سنتی ایران بوده که از سرکه و عسل یا شکر به عنوان اجزای پایه و انواع اجزای افزودنی دیگر در تهیه آن استفاده می گردد. این فراورده از منظر منابع طب سنتی ایران دارای کاربردهای فراوان در حفظ صحت انسان و درمان بیماران می باشد. با عنایت به تاکید منابع طب سنتی بر استفاده از این فراورده و تنوع قابل توجه این فراورده در طب سنتی ایران، توجه بیشتر به آن می تواند منجر به بهره مندی بیشتر جامعه از خواص درمانی و حفظ سلامتی این فراورده گردد. هدف از این مطالعه بررسی انواع مختلف سکنجبین و کاربرد های اصلی آن در منابع طب سنتی ایران می باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش که یک مطالعه مروری می باشد، ابتدا بعضی از منابع مهم طب سنتی شامل فردوس الحکمه، قانون فی الطب، ذخیره خوارزمشاهی، مجمع الجوامع عقیلی خراسانی (مخزن الادویه، خلاصه الحکمه، قرابادین کبیر) و قرابادین صالحی مورد بررسی قرار گرفتند و فصول و موارد مربوط به سکنجبین از آنها استخراج گردید. یافته ها: بر اساس یافته های این مطالعه علاوه بر سکنجبین ساده، انواع سکنجبین های مرکب با افزودن انواع مختلف گیاهان دارویی به پایه اصلی یعنی سرکه و عسل جهت استفاده های حفظ سلامتی و درمانی ارائه شده است که معمولا به نام گیاهان افزوده شده به پایه اصلی، خوانده می شود. نتیجه گیری: با توجه به تاکید منابع طب سنتی بر خواص فروان این فراورده طب سنتی، پیشنهاد می گردد مراکز علمی مرتبط با صنایع غذایی و مراکز تحیقات بالینی تحقیقات کاربردی جهت معرفی این نوشیدنی سالم و داروی ارزشمند به جامعه و محافل علمی را جزو اولویت های پژوهشی خود قرار دهند.

کلیدواژه ها:

Oxymel (sekanjabin) ، Persian Medicine ، Iranian Traditional Medicine honey ، vinegar ، سکنجبین ، طب سنتی ایران ، عسل ، سرکه