بررسی اثر تحدید مخزن چاه نیمه شماره ۴ در کاهش حجم تبخیر مخازن چاه نیمه

با توجه به محدودیت منابع آب در منطقه سیستان از یکسو، وابستگی شدید حیات و امرار معاش مردم منطقهبه منابع آب محدود ورودی از کشور افغانستان بواسطه رودخانه هیرمند و همچنین شرایط خاص آب و هواییمنطقه که موجب نرخ تبخیر سالانه بیش از ۳۰۰۰ میلی متر شده است، به نظر میرسد ضمن مدیریت و برنامه ریزیبرای تامین منابع آب چاه نیمه ها، بایستی برای حفظ و کاهش تلفات آب موجود نیز تدابیر مناسبی اندیشید.میزان تلفات بیش از ۳۰۰ م.م.م. مخازن چاه نیمه سیستان خود معادل ظرفیت بسیاری از سدهای کشور بودهو کاهش درصد کمی از آن هم می تواند بخش قابل توجهی از نیاز شرب منطقه را در شرایط بغرنج منطقه تامیننماید. مخزن چاه نیمه شماره ۴ در حدود ۶۵ درصد مساحت و ۵۵ درصد حجم کل چاه نیمه ها و بزرگترینمخزن چاه نیمه ها از نظر حجم قابل ذخیره بوده که با احداث یک دایک طولانی (حدود ۱۶ کیلومتری) در بخششمالی خود امکان ذخیره حجم قابل توجهی از جریان های سیلابی ورودی به کشور از خاک افغانستان را مهیاکرده است. بر اساس برنامه ریزی های انجام شده و تاسیسات اجرا شده بر حاشیه این مخزن سالانه امکان تامین۲۴۷ میلیون مترمکعب از نیاز کشاورزی در نظر گرفته شده است. با وجود مزیت این مخزن در ذخیره جریانورودی به کشور، مشخصات هندسی مخزن با سطحی معادل ۶۷ کیلومترمربع در تراز متوسط ۴۸۶ موجب شدهاست که تقریبا معادل کل حجم در نظر گرفته شده برای تامین نیاز کشاورزی در طول سال از سطح این مخزنتبخیر گردد. بررسی گزینه های مختلف کاهش تبخیر نشان میدهد عملا در گستره چند هزار هکتاری اینمخازن نمی توان از روش های مرسوم کاهش تبخیر استفاده نمود. این تحقیق به بررسی هندسه مخزن و امکانتحدید آن با هدف کاهش حجم تبخیر سالانه و مقایسه هزینه های اجرایی آن با روشهای مرسوم کاهش تبخیر می پردازد.

کلیدواژه ها:

کاهش تبخیر ، مخازن چاه نیمه ، سیستان ، تحدید مخزن