مقایسه روش های تعیین دمای آستانه و مناطق پتانسیل ریزش برف در حوضه های آبریز کرخه، دز، کارون و مارون

دمای آستانه ریزش برف از جمله عوامل موثر در تعیین نوع و میزان بارش در حوضه های کوهستانی محسوب می شود. در این مقاله، با استفاده از داده های متوسط روزانه دما و مشاهدات نوع بارش و مقدار برف و باران، دمای آستانه و سطوح پتانسیل ریزش برف در ۱۸ ایستگاه سینوپتیک حوضه های کرخه، دز، کارون و مارون تعیین و الگوی تغییرات آن به صورت مکانی و زمانی مشخص شد. نتایج نشان داد که میانگین دمای آستانه ریزش برف برای کل منطقه و کلیه ماه ها حدود ?C۴‎/۲ است. همچنین بررسی ماهانه دمای آستانه ریزش برف نشان از وقوع بیشترین مقدار دمای آستانه (?C۸‎/۲) در بهمن ماه است. با توجه به آمار ایستگاه های برف سنجی منطقه، بهمن ماه برف گیرترین ماه سال است. بررسی روابط دمای آستانه بیانگر عدم ارتباط این کمیت با ارتفاع بوده اما تا حدودی با طول و عرض جغرافیایی وابستگی نشان می دهد. با استفاده از کمیت های دمای آستانه ریزش و ذوب برف و نقشه های هم دمای ماهانه، سطوح پتانسیل تحت ریزش، ذوب و استقرار برف به تفکیک ماه های مختلف برای حوضه ها تهیه شد. سپس روند تغییرات مکانی مناطق زیر پوشش و ذوب برف ماهانه در گام های ارتفاعی ۲۵۰ متری برای هر حوضه در سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS تعیین شد.

کلیدواژه ها:

دمای آستانه ، دز ، سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS ، برف ، کرخه ، کارون و مارون