بررسی تاثیر توپوگرافی بر کمبود رطوبت خاک در دامنه های حوضه های آبخیز با استفاده از TOPMODEL

مقدار کمبود رطوبت خاک یک پارامتر کلیدی در محاسبات نفوذ، تخمین منطقه اشباع دامنه و به دنبال آن تخمین جریان سطحی و زیر سطحی براساس دو مکانیسم هورتونی و دانی بلاک است. مدل هیدرولوژیکی TOPMODEL قابلیت اندازه گیری میزان کمبود رطوبت خاک تا حالت اشباع در هر نقطه از دامنه را دارد. پاسخ هیدرولوژیکی دامنه های حوضه آبخیز به شکل پلان (همگرا، موازی و واگرا) و انحنای دامنه (محدب، صاف و مقعر) بستگی دارد. در این پژوهش یک مدل TOPMODEL، به طوری که بتواند تاثیر هندسه و توپوگرافی دامنه ها را در محاسبات کمبود رطوبت دامنه ها در دامنه های مرکب در نظر بگیرد، ارائه شده است. نتایج پژوهش نشان داد، چنانچه دامنه مستطیلی صاف به عنوان مبنا در نظر گرفته شود، هندسه دامنه همگرای محدب بیشترین تاثیر و دامنه موازی مقعر، کمترین تاثیر را بر کمبود رطوبت خاک در بین دامنه های مرکب دارند. علاوه بر این، همگرایی بیش از واگرایی و تحدب بیش از تقعر بر تغییرات کمبود رطوبت خاک اثرگذار است.

کلیدواژه ها:

رطوبت خاک ، TOPMODEL ، دامنه مرکب ، SMD