بررسی پتانسیل ذخیره آب باران و قابلیت اطمینان مخازن سامانه استحصال آب باران: مقایسه ای بین شمال، مرکز و غرب شهر تهران

با توجه به وضعیت اقلیمی و مصارف بیش از حد آب در اکثر شهرهای بزرگ می توان مشکل کم آبی را تا حد مطلوبی با استفاده از سامانه های جمع آوری آب باران کاهش داد. «قابلیت اطمینان» به درصدی از کل روزهای سال گفته می شود که بتوان توسط آب جمع آوری شده در مخازن، تقاضای موردنظر ساکنان را تامین کرد. «پتانسیل ذخیره ی آب باران» به حجمی از رواناب گفته می شود که قبل از تبدیل به سیلاب توسط مجموعه ای از اقدامات در مخزن ذخیره شود و مورد استفاده قرار گیرد. هدف از این تحقیق، برآورد قابلیت اطمینان مخازن ذخیره سازی آب باران و بررسی پتانسیل ذخیره سازی آب باران بود. در این مطالعه، از برقراری بیلان آبی بین ورودی (بارندگی) و خروجی (سرانه مصرف خانگی) برای تجزیه و تحلیل عملکرد و طراحی بهینه حجم مخازن در سه منطقه متفاوت از تهران شامل مرکز، غرب و شمال استفاده شد. تفاوت در برخی از مشخصات این مناطق از قبیل میزان بارندگی و توپوگرافی قابل توجه است. تعدادی از نمودارهای قابلیت اطمینان مخازن آب باران برای مصارف داخلی در رابطه با حجم مخزن، مساحت پشت بام، تعداد افراد در یک خانه (تقاضای آب) و درصدی از کل نیاز آبی که توسط آب باران ذخیره شده تامین می شود، ارائه شد. نتایج نشان داد که برای پشت بام با مساحت ??? مترمربع، قابلیت اطمینان ??? درصد حتی با یک مخزن بسیار بزرگ (????? لیتر) قابل دستیابی نیست، و اینکه قابلیت اطمینان مستقل از اندازه ی مخزن برای مخازن با اندازه های بزرگ تر از ????-???? لیتر بوده و وابسته به موقعیت مکانی منطقه است. همچنین، متوسط ذخیره ی آب باران در مخازن به صورت سالانه برای هر سه مکان تعیین شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان ذخیره آب باران در مخزن برای پشت بام با مساحت ??? مترمربع در شمال تهران و برابر با ??? مترمکعب بود، و کمترین ذخیره آب باران در مخزن برای پشت بامی با مساحت ??? مترمربع (برابر با ?? مترمکعب) در غرب تهران بود. به طور کل، از نتایج مشخص شد که سامانه ی استحصال باران در منطقه ی شمال تهران از قابلیت اطمینان و همچنین امکان ذخیره ی آب باران بیشتری نسبت به مرکز و غرب تهران برخوردار است. ایستگاه های باران موردنظر (که در فاصله ?? تا ?? کیلومتری از هم واقع شده اند) به علت تفاوت در شرایط تغییرات بارندگی و بعضا توپوگرافی، نتایج آنها به طور محسوسی متفاوت بود. این نتایج نشان می دهد که قابلیت اطمینان مخازن آب باران می تواند به طور قابل توجهی در یک شهر بزرگ مانند تهران متفاوت باشد که سبب تغییر در الگوی طراحی سامانه آب باران خواهد شد.

کلیدواژه ها:

شرایط اقلیمی ، قابلیت اطمینان ، مخازن ذخیره آب باران ، مدل بیلان آبی