جایگاه قضا در فقه امامیه در مقایسه با قوانین جمهوری اسلامی ایران

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 181

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-18-5_011

تاریخ نمایه سازی: 15 آذر 1400

چکیده مقاله:

داوری و قضاوت امری است سترگ که گاه محملی می شود تا ناپالودگی های جامعه بشری را بزداید. ازهمین رو، در فقه امامیه، جایگاه ارزش مندی برای قاضی تعیین شده است و نصب و استقرار قضات در این جایگاه مهم با شروط و ویژگی های خاصی هم راه گشته است. نگرش در متون فقهی و ژرف اندیشی در روایات و احادیث پیامبر (ص)، معصومین (ع)، و سخنان بزرگان همگی حکایت از پراهمیت بودن این منصب دارد. فقه گوهربار شیعه، با همه گستردگی و پویایی، در برخورد با حوادث مستحدثه و نیازهای روز به غور، تفکر، نرمش، و انعطاف نیاز دارد که این امر در غیاب امام معصوم (ع) بر فقها، علما، و کبائر شریعت فرض است که در این مسیر بکوشند و طی طریق بر سبیل اجتهاد بپویند. بر این نمط، مقوله نوآوری و اجتهاد در سیر تدوین قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران، که برگرفته از همین فقه پویاست، نمود عینی می یابد. در این پژوهش، برآن ایم تا بنگریم قوانین موضوعه جاری در تطابق با فقه مبین امامیه تا چه اندازه جایگاه و کارکرد دستگاه قضا را متعالی، مثمر ثمر، و پاسخ گو به تحولات روز کرده است.

نویسندگان

زیبا زعفری

دانشجوی دکتری فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات اصفهان، خوراسگان

جواد پنجه پور

استادیار گروه فقه وحقوق، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات اصفهان، خوراسگان

احمد عابدینی

استاد خارج فقه و اصول، حوزه علمیه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن اثیر، عزالدین علی (۱۳۵۱)، تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی (۱۳۸۵)، من لایحضره الفقیه، قم: دفتر ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن (۱۳۹۳)، مقدمه ابن خلدون، تهران: علمی و ...
  • ابن سعد، محمدبن سعد (۱۴۱۰ ق)، الطبقات الکبری، منشورات محمدعلی ...
  • ابن عابدین، محمدامین بن عمر (۱۴۲۱ ق)، ردالمحتار علی الدر ...
  • ابن عبدالله (۱۴۰۸ ق)، العقد الفرید، بیروت: دار لبنان ...
  • ابن یعقوب بن اسحاق، محمد (ثقه الاسلام کلینی) (۱۳۶۳)، الکافی، ...
  • امام خمینی، سیدروح الله (۱۳۹۱)، تحریرالوسیله، قم: دار العلم ...
  • امیری، آبتین (۱۳۹۲)، «اهمیت قضاوت و استقلال قضات درحقوق اسلامی»، ...
  • بارانی، محمدرضا و محمد دهقانی (۱۳۹۳)، «بررسی تطبیقی رواداری مذهبی ...
  • بهرامی خوشکار، محمد (۱۳۹۱)، «قضاوت غیرمجتهد در فقه امامیه با ...
  • حاتمی، محمدرضا (۱۳۸۴)، «بررسی و نقد مبانی مشروعیت حکومت ازدیدگاه ...
  • حسینی، سیدمحمد و احمد رضوانی مفرد (۱۳۹۰)، «ساختار نظام قضایی ...
  • حسینی، سیدمحمد و محسن برهانی (۱۳۸۹)، «چرایی تبعیت از قانون»، ...
  • خویی، سیدابوالقاسم (۱۳۸۶)، مبانی تکملهالمنهاج، قم: ...
  • دانیالی، عارف (۱۳۹۳)، میشل فوکو؛ زهد زیبایی شناسانه به مثابه ...
  • رحمتی، محمدرضا و فاطمه نجفی (۱۳۹۴)، «بررسی دیوان سالاری سلجوقیان ...
  • زرنگ، محمد (۱۳۸۱)، تحول نظام قضایی ایران؛ از مشروطه تا ...
  • زندیه، حسن (۱۳۹۲)، تحول نظام قضایی ایران در دوره پهلوی ...
  • زیدان، جرجی (۱۳۸۸)، تاریخ تمدن اسلام، تهران: امیرکبیر ...
  • سوادکوهی، سام (۱۳۸۰)، «بررسی تطبیقی مشروعیت قاضی»، ماه نامه دادرسی، ...
  • طباطبایی موتمنی، منوچهر (۱۳۸۴)، حقوق اساسی، تهران: میزان ...
  • طوسی، محمدبن حسن (۱۳۸۶)، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه، تهران: ...
  • طوسی، محمدبن حسن (۱۳۸۹)، الخلاف، جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه، ...
  • عاملی نبطی، محمد بن مکی (شهید اول) (۱۳۷۶)، الدروس الشرعیه، ...
  • عاملی نبطی، محمدبن مکی (شهید اول) (۱۳۹۱)، لمعه دمشقیه، قم: ...
  • فرمانی انوشه، نازیلا و دیگران (۱۳۹۷)، «نقد تعامل قدرت و ...
  • فرهمندپور، فهیمه و دیگران (۱۳۹۰)، «تحولات دیوان قضایی و تاثیر ...
  • لغت نامه (۱۳۷۷)، زیرنظر علی اکبر دهخدا، تهران: دانشگاه تهران ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۴ ق)، مرآه العقول، فی شرح اخبار آل ...
  • محقق حلی، جعفربن حسن (۱۴۰۸ ق)، شرائع الاسلام فی مسائل ...
  • محمدی ری شهری، محمد (۱۳۷۷)، مقدمه ای بر سیستم قضاء ...
  • محمودآبادی، اصغر، اصغر فروغی ابری، هیثم شیرکش (۱۳۹۱)، «روان شناسی ...
  • معین، محمد (۱۳۸۸)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر ...
  • نجفی، محمدحسن (۱۹۸۱ م)، جواهر الکلام، بیروت: دار الاحیاء التراث ...
  • نعمتی، احمد (۱۳۸۴)، اجتهاد و سیر تاریخی آن، تهران: احسان ...
  • واحددوست، مهوش و فاضله آشنا (۱۳۸۹)، «قضا و داوری در ...
  • وراوینی، سعدالدین (۱۳۸۴)، مرزبان نامه، به کوشش خلیل خطیب رهبر، ...
  • ویژه، محمدرضا، ابراهیم عزیزی، و محسن امیری (۱۳۹۲)، «تاثیر روش ...
  • هاشمی، سیدمحمد (۱۳۹۵)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج ۲، ...
  • یعقوبی مقدم، مالک (۱۳۹۴)، جایگاه قاضی القضات در نظام قضایی ...
  • Celeste, Mary A. (۲۰۱۰), “The Debate over the Selection and ...
  • Dessau, Linda (۲۰۱۰), “Seven Steps to Clearer Judgment Writing”:Schwarz, Norbert ...
  • نمایش کامل مراجع