بررسی میزان تابش پرتوهای گامای طبیعی در منازل مسکونی شهر زنجان و تعیین دز موثر سالانه ساکنان شهر

زمینه و هدف: در سال های اخیر تحقیقات بسیاری در سراسر دنیا و نیز در بعضی از شهر های ایران در خصوص اندازه گیری تشعشعات زمینه با توجه به اهمیت آن بر روی سلامت انسان سازماندهی و انجام شده است. با توجه به اینکه تقریبا ۸۰ % از اوقات انسان در فضاهای بسته سپری می شود تعیین میزان پرتوگیری افراد در فضاهای بسته ضروری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی آهنگ دز جذبی ناشی از پرتو گامای طبیعی در فضاهای بسته شهر زنجان واقع در شمال غربی ایران و محاسبه دز سالانه ساکنان شهراست.روش بررسی: دوزیمتر مورد استفاده در این تحقیق یک survey meter کالیبره شده با Cs-۱۳۷ است که برای پایش پرتوهای x ،گاما و بتا طراحی شده است. بر اساس نقشه ی شهر زنجان، ۳۰ منزل مسکونی یک طبقه با سقف تیرآهن منطبق با ۴ جهت جغرافیایی و مرکز شهر انتخاب شد. دوزیمتر در اتاق نشیمن هر منزل مسکونی در ارتفاع ۱ متری نصب شد.  در مدت ۳۰ دقیقه ۳۰ عدد از دوزیمتر قرائت وجهت به دست آوردن آهنگ دز جذبی در آن نقطه میانگین گیری شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین آهنگ دز جذبی در شهر زنجان در فضای بسته  nGy/h۲۵±  ۱۴۶  است. بر اساس این نتایج و یافته های حاصل از مطالعه قبلی در مورد اندازه گیری میزان پرتوهای گامای طبیعی در فضاهای باز شهر زنجان، دز موثر سالانه ساکنان شهر زنجان   mSv   ۸۷/۰  تعیین شد.نتیجه گیری: دز موثر سالانه ساکنان شهر زنجان ناشی از تابش پرتوهای گامای طبیعی برابر   mSv  ۸۷/۰      می باشد که در مقایسه با گزارش UNSCEAR-۲۰۰۰ بالاتر از  مقدار میانگین جهانی آن( mSv ۴۸/۰) است.

کلیدواژه ها:

Gamma background radiation ، Indoor ، Annual effective dose ، Geiger- Muller detector RDS-۱۱۰ ، پرتوهای گامای طبیعی ، فضای بسته ، آشکارسازگایگر ، مولر RDS ، ۱۱۰