بررسی تاثیر آموزش توسط گروه همتا بر خودمراقبتی سالمندان مبتلا به دیابت

زمینه و هدف: شیوع بیماری های مزمن در دوران سالمندی از جمله دیابت با آموزش رفتارهای خودمراقبتی به خصوص از طریق گروه همتا قابل کنترل است. با توجه به اینکه بیماران مسن شرایط ویژه ای دارند و دچار عوارض بیشتری هستند، لذا آموزش خودمراقبتی در این بیماران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش با گروه همتا بر خودمراقبتی سالمندان مبتلا به دیابت در مراکز منتخب سلامت شهر اصفهان اجرا شده است. روش بررسی: کارآزمایی بالینی حاضر به مقایسه ی ۲۱ سالمند مبتلا به دیابت بالای ۶۵ سال دریافت کننده آموزش توسط آموزش دهنده همتا و ۲۳ سالمند دریافت کننده آموزش توسط آموزش دهنده غیر همتا (آموزش توسط محقق) پرداخته است (طی ۴ ماه). نمونه ها به روش تخصیص تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. رفتارهای خودمراقبتی توسط پرسشنامه، در ۴ حیطه ی رژیم غذایی، ورزش، تست گلوکز و مصرف داروهای دیابت بررسی شد و نتایج بین دو گروه مقایسه شدند. جهت آزمون های آماری از آزمون t مستقل و جهت مقایسه سه زمان در یک گروه از آنالیز واریانس با مشاهدات تکراری استفاده گردید. یافته ها: نمره کل خودمراقبتی در گروه آزمون به طور معنی داری از ۵/۶۱±۳۱ به ۷/۰۱±۴۲ بلافاصله بعد مداخله و ۵/۱۱±۳۵/۵۵ یک ماه بعد از مداخله افزایش یافت، درصورتی که در گروه کنترل افزایش معنی دار نبود. در مقایسه ی حیطه های مختلف، تنها در حیطه ورزش یک ماه بعد مداخله این تفاوت معنی دار بود (۰/۰۵=P). همچنین بین سطح تحصیلات با نمره خودمراقبتی رابطه مستقیم وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، آموزش در زمینه دیابت به بیماران سالمند توسط فرد همتا می تواند خودمراقبتی را در آن ها ارتقا بخشد؛ بنابراین به کارگیری آموزش با گروه همتا، می تواند به عنوان یک روش موثر در بیماران دیابتی مسن توصیه گردد.

کلیدواژه ها:

Aged ، Diabetes mellitus ، Peer group ، Self-care. ، سالمند ، دیابت ، گروه همتا ، خودمراقبتی.