سنجش ظرفیت توسعه و رتبه بندی اراضی مستعد توسعه میان افزا (نمونه موردی: ناحیه۱ در منطقه۱ شهر یزد)

افزونگی شاخص تغییرات مساحت شهر یزد بر جمعیت آن در ۵۰ سال گذشته و فاصله چشمگیر تراکم خالص و ناخالص شهری، حاکی از برنامه-ریزی نامناسب در توسعه مسکن و کاربری های شهری و زمینه رهاشدگی و بازماندن برخی اراضی شهر از جریان توسعه منطقی است. این مساله در ناحیه ۱-۱هم بوضوح وجود دارد. این ناحیه با حجم بالای اراضی افتاده روبروست، فاصله تراکم ناخالص و خالص در این ناحیه بسیار بالا و تراکم جمعیتی آن طی ۲۰ سال گذشته کمتر از تراکم شهر یزد بوده است. ماهیت پژوهش کاربردی، روش آن توصیفی، و شیوه گردآوری داده ها اسنادی و کتابخانه ای است. معیارها و زیرمعیارها بر مبنای تواتر و تناسب با موضع مکانی پژوهش انتخاب شده؛ دسته بندی معیارهاو زیرمعیارها بر مبنای یک منطق عملیاتی، تحت مدلAHP وزن دهی شدند. امتیازات نهایی و امتیازات بر مبنای تکنیک تاپسیس (به تفکیک قطعه) مبنای محاسبه و تولید "نقشه ظرفیت قطعات مستعد توسعه میان افزا" و تعیین "میزان سطوح دارای قابلیت در هر محله" بوده است. برآیند امتیازات قطعات منجر به تولید نقشه رتبه بندی محلات ناحیه۱-۱ از حیث ظرفیت اراضی مستعد توسعه میان افزا در ابعاد ۴ گانه ی کالبدی- فضایی، مدیریتی-نهادی، اقتصادی و جمعیتی- اجتماعی گردید که بیانگر پتانسیل بالای محلات محمودآباد و نصرآباد در قیاس با محلات سجادیه، یزدباف، سیدصحرا، جمهوری و کثنویه است.خروجی پژوهش بعلت توجه ضمنی به مقررات و پیشنهادات طرح های فرادست و امکان سنجی تغییرات در خلال فرآیند پژوهش، می تواند راهنمای مدیران شهری در اولویت بخشی به اقدامات عملی و یا وضع مشوق های ساخت وساز برای طیف متنوع سازندگان خرد تا انبوه سازان کلان در سطح ناحیه/منطقه باشد.

کلیدواژه ها:

سنجش و رتبه بندی ، توسعه میان افزا ، اراضی مستعد میان افزایی ، ناحیه ۱-۱ ، شهر یزد